Reislocaties – Nederland – Zwolle

Zwolle – Nederland

Zwolle is de hoofdstad van de provincie Overijssel. De stad heeft 125.539 inwoners (2016) en een oppervlakte van 111,33 km². De stad kreeg in 1448 haar stadsrechten.

Grachten en stadsmuur

Een van de eerste dingen die je ziet als je richting het centrum van Zwolle loopt, zijn de grachten en de nog best wel mooi in tact gebleven stadsmuren. Ik vind dit echt een mooi plaatje om te zien!

Het centrum van Zwolle is stervormig en omringd door de stadsgracht.

Sassenpoort

Om Zwolle heen lag vroeger een vestinggordel van wallen en bolwerken. Net buiten deze vestinggracht is eind van de 14de en begin van de 15de eeuw de Sassenpoort gebouwd om de stad te kunnen verdedigen. De Sassenpoort is een dusdanig belangrijk stukje historie dat de poort in de top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg staat.

Vroeger kon je met de auto onder de Sassenpoort door rijden. Om beschadiging en aantasting door uitlaatgassen tegen te gaan, is het sinds 2010 niet meer mogelijk onder de poort door te rijden. Je kunt er alleen nog onderdoor lopen. Onder de poort ziet het er ook erg mooi uit.

Fontein van Nahuysplein

Tegenover de Sassenpoort ligt de Fontein op het Van Nahuysplein. Deze 6,6 meter hoge fontein is in 1892 geschonken ter ere van het 25-jarig burgemeesterschap van burgemeester van Nahuys. De fontein is een rijksmonument, uitgevoerd in zware neo-barokke vormen. De onderbouw bestaat uit vier consoles met vazen met daartussen vier mengvaten, de bovenbouw heeft de vorm van een kandelaar, een schacht met festoen en een schotel met naaldvormige bekroning. Het driehoekige voetstuk heeft satire- en leeuwenkoppen. De fontein is gemaakt van zink. Het metaal is bedekt met verf waar zand doorheen gemengd is, zodat het lijkt dat de fontein van zandsteen gemaakt is.

Museum de Fundatie

Het neoclassicistische pand van museum de Fundatie is gebouwd tussen 1838 en 1841. In die tijd deed het pand dienst als Paleis van Justitie en later kwam de Rijksplanologische Dienst erin. In 2004/2005 is het gebouw verbouwd tot kunstmuseum en in 2012/2013  kreeg het pand een Wolk bovenop het dak. Deze wolk is bekleed met 55.000 wit-blauwe tegels. Museum de Fundatie bezit en beheert een grote collectie beeldende kunst. De collectie en specialistische tentoonstellingen zijn te zien op twee locaties, namelijk kasteel het Nijenhuis en Museum de Fundatie in Zwolle.

Maagjesbolwerk

Het Maagjesbolwerk is een winkelcentrum met 7000 m² winkelruimte en 66 bovenliggende appartementen. Onder het gebouw ligt een parkeergarage. Het gebouw werd in 2003 opgeleverd. 

Rodetorenplein

Het  Rodetorenplein is gebouwd op het water, de ondergrond bestaat uit stenen en keien. Onder het plein bevindt zich een waterinfiltratie systeem waarmee regenwater in de bodem wordt opgevangen. Het plein geeft een mooi uitzicht op de stadsgracht en de passantenhaven van Zwolle. Het plein is omringd door horeca, havengebouw, woningen en terrassen. In het midden van het plein stond een groot beeld ‘Ode aan het varken’ met een zitbankje eronder. Dit varken is verrijdbaar en heeft op meerdere locaties in Nederland gestaan. Met het beeld wil de maker aandacht vestigen op de bio-industrie en de vrijheid van het varken. Varkens zijn niet gemaakt om opgepropt in hokjes te staan. 

Winkelpanden

Zwolle heeft een gezellig centrum, waar ook mooie winkelpanden te vinden zijn.

Stadhuis + Standbeeld Adam

Het stadhuis bestaat uit twee delen, namelijk een oud gedeelte uit de 15e eeuw en een modern gedeelte dat opgeleverd is in 1975. Het oude gedeelte is in 1821 ingrijpend gemoderniseerd en doet nog steeds dienst als gemeentehuis. Voor het gemeentehuis staat een standbeeld van Adam. Dit beeld is in 1880-1881 ontworpen door Auguste Rodin, het beeld is gegoten in 1964-1965. Er mochten zes afgietsels van het beeld gemaakt worden om de kosten toch nog iets te kunnen drukken. Een ander exemplaar werd verkocht aan het Rodin-museum en twee werden verkocht aan de VS. De Zwolse Adam is dus de vierde gieting.

Grote Kerkplein

Het Grote Kerkplein is een mooi plein waar de Watersculptuur fontein staat van Peter van de Locht. Op de achtergrond zie je de Onze-Lieve-Vrouwe-Kerk al liggen.

Onze-Lieve-Vrouwe-Basiliek

En hier gaan we natuurlijk even naartoe. De Onze-Lieve-Vrouwe-Basiliek (officieel genaamd Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw-ten-Hemelopneming) is een middeleeuwse kruiskerk aan de Ossenmarkt in Zwolle. De kerk is in vier fasen gebouwd. Tijdens de eerste bouwfase (1394 tot 1399) werd het koor gebouwd. Tijdens de tweede bouwfase (1399 tot 1417) werden het transept en de oostelijke travee van het schip gebouwd. Hierna lag de bouw maar liefst 35 jaar stil. In de derde bouwfase (1452 tot 1454) werd het schip gebouwd en als laatste werd van 1454 tot 1481 de toren gebouwd. Deze toren wordt ook wel de Peperbus genoemd, omdat de toren op een peperbus lijkt.

De Peperbus is 75 meter hoog en je kan deze beklimmen tot de eerste omgang (51 meter hoog). Dit zijn 236 traptreden. De tweede omgang is niet toegankelijk voor publiek en bevindt zich op 65 meter hoogte. Ik heb de toren in 2009 beklommen. Je krijgt dan een leuk kaartje met informatie en de felbegeerde stempel mee.

Grote Kerk

De Grote (ook wel Sint-Michaëlskerk genoemd) is een kerk aan de Grote Markt in Zwolle. De aartsengel Michaël (bestrijder van de draak) is de schutspatroon en beschermengel van de kerk. Er staat een beeld van de engel staat op het dak van het voorportaal. De kerk is van 1406 tot 1466 gebouwd. Het is een driebeukige hallenkerk in de stijl van de Nederrijnse gotiek. Ik ben niet binnen geweest, maar dat was wel de moeite waard geweest. De bezienswaardigheden van deze kerk zijn het vierklaviers orgel uit 1721 dat 64 registers heeft en de preekstoel uit 1617-1622.

Korte Ademhalingssteeg

Achter de Grote Kerk kom ik een aparte straatnaam tegen die natuurlijk even vastgelegd moet worden.

Standbeeld Glazen Engel

De Glazen Engel is een beeld van Herman Lamers. Het beeld staat op de Grote Markt in Zwolle vlakbij bij de Grote Kerk (Sint-Michaëlskerk). Het is een beeltenis van de aartsengel Michaël, de beschermheilige van Zwolle. Het beeld is opgebouwd uit ongeveer 350 lagen glas van elk 1 cm dik. De nabijgelegen Sint-Michaëlskerk ontleent zijn naam ook aan de aartsengel en heeft een bronzen beeld van Michaël op het dak staan. Het beeld is in 2010 onthuld.

Bethlehemkerk

De Bethlehemkerk stamt uit 1309 en is daarmee één van de oudste gebouwen van Zwolle. In 1980 is de kerk gerestaureerd. De waardevolle middeleeuwse schilderingen en gewelfversieringen in de kerk zijn daarbij gerestaureerd. In 1998 werd de kerk afgestoten door de hervormde gemeente. Vanaf dat moment is er een Japans restaurant in gevestigd.

De Bethlehemkerk en een aantal omringende gebouwen maakten deel uit van het Klooster Bethlehem van de Augustijner koorheren. Bij een grote stadsbrand in 1324 ging een belangrijk deel van de kloostergebouwen verloren, maar de kapel bleef onbeschadigd. In het bijgebouw naast de kerk zit nu stadscafé Het Refter.

Broerenkerk

De Broerenkerk is het overblijfsel van een Dominicanenklooster dat in 1465 op deze plaats gebouwd is. Alleen de kerk en het naastliggende klooster zijn daarvan bewaard gebleven. In 1580 werd het klooster gesloten. Vanaf 1640 werd de kerk gebruikt voor protestantse erediensten. Hierna werd de kerk sinds 1760 als synagoge gebruikt door de Joodse gemeenschap. In 1983 werd de kerk gesloten voor een vijf jaar lange restauratie. De Broerenkerk ligt aan (hoe kan het ook anders) het Broerenkerkplein. 

Tijdens de restauratiewerkzaamheden van de Broerenkerk werden de pleisterlagen van het plafond verwijderd. Hierachter kwam een groot aantal plafondschilderingen tevoorschijn, die je nu nog steeds kunt zien in de kerk. Van 1988 tot 2010 is het gebouw gebruikt als expositieruimte en evenementenlocatie en sinds 2005 kwam de boekwinkel er bij samen met een horecagelegenheid. Je kunt de kerk dus zo binnenwandelen en dat heb ik in 2020 gedaan. Het is echt een mooie kerk van binnen.

Het kerkorgel staat nog steeds in de kerk en is ook nog steeds bespeelbaar. Het is een Scheuer-orgel uit 1824. Het orgel is geplaatst op een galerij waar op de balustrade het volgende gedicht is aangebracht:

Treed, Sterv’ling, treed eerbiedig nader                                                       En wijd bij Orgeltoon, uw Lied;
Aan Hem die als weldadig Vader,                                                                 Op al zijn Scheps’len nederziet.

Dominicanenklooster

Het eerste dominicanenklooster stond op de plaats waar nu de Broerenkerk staat, deze kerk stamt uit 1493. In mei 1580 dwong het stadsbestuur de kloosterlingen de stad te verlaten, maar in 1900 kwamen ze terug in de Assendorperstraat. De eerste steen werd gelegd op 3 mei 1900 en in februari 1902 was de kerk klaar. Het is een neogotisch klooster met kerk geworden met een doorlopende claustrumgang rond een binnentuin. Het klooster heeft een Adema-orgel, gebrandschilderde ramen, een mozaïekvloer in het koor, een orgelfront en bewerkte koorbanken.

In de jaren zestig daalde het aantal dominicanen (in opleiding) dramatisch. Sindsdien verhuurt het klooster ruimten die ze niet meer gebruiken. De kerk is tussen 1982 en 1994 grondig gerestaureerd en het onderhoud werd daarna in 1995 belegd in een stichting. Tussen 1997 en 2013 woonde er nog een aantal zusters dominicanessen in het klooster. De broedercommuniteit telt op dit moment (2021) zeven leden, daarnaast is er een woongroep voor religieuze studenten in het gebouw gekomen. Aan de achterkant van het gebouw zijn vergaderzalen en kantoren gemaakt.

Plantagekerk

De bouw van de Plantagekerk is in 1873 begonnen en de kerk is in 1875 in gebruik genomen. Het orgel is nog ouder, deze stamt vermoedelijk namelijk uit 1845. Dit orgel komt uit een voormalige kerkje van de Christelijke Afgescheiden Gemeente. De Plantagekerk is een monument.

Oorlogsmonument

Tegenover de Plantagekerk ligt het Ter Pelkwijkpark, waar zich ook het Oorlogsmonument van Zwolle bevindt. Dit monument is ter nagedachtenis aan alle Zwollenaren die zijn omgekomen door oorlogshandelingen in de Tweede Wereldoorlog. Het monument is in 1950 onthuld en verbeeldt een mens die zich weer opricht na al het leed van de oorlog. Door naar de toekomst te kijken krijgt de mens weer levensmoed. Het monument is gedeeltelijk omgeven door een lage muur die symbool staat voor weerstand. Op deze muur staan de woorden:

Gedenkt het leed, maar niet om stil te staan.
Gedenkt de schande, maar om voort te gaan.

Turfmarkt

De Turfmarkt in Zwolle is een parkeerplaats. Om deze parkeerplaatsen liggen ook een paar leuke bezienswaardigheden, zoals de Watertoren, de Oosterkerk en de Schoenkuipenbrug.

Watertoren

De voormalige watertoren aan de Turfmarkt stamt uit 1892. De toren heeft een hoogte van 36 meter en had een waterreservoir van 500 m3. In 1935 is de watertoren gerenoveerd en in 1959 kwam er een muur om de originele toren. Sinds 1996 was de toren niet meer als watertoren in gebruik en sinds 2018 is het een appartementencomplex met 21 woningen. De verbouwde watertoren won de Erfgoedprijs 2019 van de gemeente Zwolle en Kampen.

Oosterkerk

De Oosterkerk staat aan de Turfmarkt. Het gebouw stamt uit 1888 en het huidige orgel stamt uit 1898. De buitenkant van de kerk heeft rondboogvensters, liggende en klimmende rondboogfriezen en twee ingangen bekroond door een ezelsrug. De hoofdingang heeft een torenpartij in renaissancistische vormen, bekroning door een naaldspits.

Schoenkuipenbrug

Vanf de Turfmarkt kan je richting centrum lopen over de Schoenkuipenbrug heen. Dit is een leuk, klein bruggetje met een oud brugwachtershuisje.

Park de Wezenlanden

Achter het provinciehuis ligt een enorm groot park, park de Wezenlanden. Dit park is maar liefst 21,2 ha groot en bevat een kinderboerderij met speeltuin, een skatebaan, een basketbalveld, het panna-voetbalveld, een paviljoen en veel wandelpaden. Ik ben hier ook wel eens geweest voor het Bevrijdingsfestival van Overijssel. Dit is het grootste bevrijdingsfestival van Nederland, op zo’n dag komen er maar liefst 150.000 bezoekers. 

Stadion PEC Zwolle

Zwolle heeft ook een voetbalclub en een stadion. Ik heb een keer een rondleiding door dit stadion gehad en dat was zeker de moeite waard. 

Beeldenpark Landgoed Anningahof

Net buiten Zwolle ligt het landgoed Anningahof. Dit landgoed heeft een prachtig beeldenpark dat je kunt bezoeken, zeker de moeite waard!

Dat was de mooie stad Zwolle alweer. Een stad waar nog veel van bewaard is gebleven qua stadsmuren en poorten. Ik vind het een mooie stad, het centrum is ook erg gezellig.