Kasteel Gravensteen is onderdeel geweest van een vakantie van Edwin en Patricia in 2022 naar Gent in België.
Kasteel Gravensteen – Gent – België
Gravensteen is een versterkte waterburcht en de enige overgebleven middeleeuwse burcht in Vlaanderen. Het kasteel bezit een vrijwel intact verdedigingssysteem. Het huidige kasteel dateert uit 1180 en was de residentie van de graven van Vlaanderen tot 1353. Na 1353 werd het kasteel gebruikt als rechtbank, gevangenis, muntdrukkerij en zelfs als katoenfabriek. Het is nu een museum. Van de burcht zijn het poortgebouw, de walmuur, de donjon, de grafelijke residentie en de paardenstallen toegankelijk voor bezoekers.
De bouw van het kasteel
Graaf Boudewijn I (837-879), de graaf met de ijzeren arm en zoon van Karel de Kale, heeft de eerste versterking laten oprichten als verdediging tegen de invallen van de Noormannen. Graaf Arnulf I (889-965) bouwde een met hout versterkte ophoging en een groot centraal gebouw met verscheidene houten bijgebouwen. De bijgebouwen werden gebruikt voor de opslag van graan en andere levensmiddelen. Graaf Robrecht I de Fries (1029/1032-1093) liet de centrale houtbouw vervangen door een grote stenen donjon van 33 bij 18,8 meter. Dit donjon was 3 verdiepingen hoog en bevatte 3 grote zalen boven elkaar met een monumentale stenen trap, lichtopeningen, wandhaarden en latrines. Rondom de Donjon lagen houten nutsgebouwen en een toren. Het geheel werd omringd door een omheining.
Het huidige kasteel
Tijdens een volgende bouwfase ontstond een mottekasteel, met een opperhof en voorhof. Rond de stenen donjon werd een motteheuvel gevormd. De vroegere benedenzaal, die oorspronkelijk op de gelijkvloerse verdieping lag, werd daardoor een kelder. Op het motteplateau bevonden zich ook allerlei houten bijgebouwen. Een stenen poort en een stenen omheining schermden de opperhof af van een voorhof. Een grote brand verwoestte in 1176 het mottekasteel en de gebouwen op de voorhof.
Graaf Filips van de Elzas (1142-1191) liet in 1180 op het bestaande kasteel een geheel nieuwe burcht optrekken. De motteheuvel werd verhoogd en verbreed voor de bouw van nieuwe houten bijgebouwen. De centrale zaalconstructie werd een nog grotere donjon van bijna 30 meter. De poort kreeg een voorbouw en sloot aan bij een omheining met 24 torens.
Grappige audiotour
Je kunt een audiotour (comedytour) meenemen het kasteel in. Deze is ingesproken door de Vlaamse comedian Wouter Deprez. Dit is echt ontzettend grappig gedaan. Je hoort bijvoorbeeld allerlei vechtscenes en schreeuwende mannen (na het uitleggen van het gooien van de verhitte pek uit het kasteel) op de achtergrond. De comedy tour is er ook als visioguide met gebarentaal voor mensen met een auditieve beperking. We beginnen onze tour door het kasteel bij het de Donjon.
Troonselfie
In de ontvangsthal kun je ook een foto van jezelf maken op de troon. Erg leuk! Het was wel even wachten, want er waren er meerderen die dit wilden, maar goed, het is een leuk aandenken.
Eetzaal
Na de ontvangsthal gaan we het kasteel in, waar we onderweg de eetzaal tegenkomen.
De Trappen
De trappen zijn ook hier smal. Er staan wel mooie lampen op zodat het er sfeervol uitziet. We nemen de trap naar boven.
Woonkamer
Eenmaal boven, komen we uit in de Woonkamer. Hier werden de gasten vroeger ontvangen. De audioguide vertelt ons dat in deze kamer 1 van de allereerste open haarden staat.
Wapenmuseum
In de grote zaal naast de woonkamer, ligt het Wapenmuseum. Het wapenmuseum toont de historische wapencollectie uit de Bijloke, met onder meer ivoor en parelmoer ingelegde pistolen, kruisbogen en strijdknotsen. Dit is echt een prachtige collectie!
Deur en Trap naar Boven
In de zaal met het wapenmuseum zien we een deur die naar een trap leidt. We gaan een verdieping naar boven.
Dakterras
Eenmaal boven, komen we aan op het dakterras van Gravensteen. Je kunt rondom langs de kantelen lopen.
Het uitzicht
Het uitzicht vanaf het dakterras is prachtig! Je kunt alle kanten van de stad bekijken.
Pek Gooi Luik
Bovenop zie je ook overal luikjes die je kunt wegklappen. Vroeger gooiden ze hier hete pek of stenen naar beneden als er niet genodigde gasten door de entreepoort heen kwamen. Het waren geen lieverdjes vroeger.
Strafkamer
Dan komen we aan bij de Strafkamer. Van de 14e tot de 18e eeuw zetelde hier het hoogste gerechtscollege van het graafschap Vlaanderen. In deze kamer stonden ze terecht en kregen ze de meest verschrikkelijke straffen. Martelingen en folteringen vonden ook plaats in het kasteel.
Gravin Elisabeth van Vermandois
Naast de strafkamer ligt de kamer van Gravin Elisabeth van Vermandois. Elisabeth van Vermandois (1143-1183) was van 1167 tot aan haar dood gravin van Vermandois en Valois en van 1168 tot aan haar dood gravin van Vlaanderen. Elisabeth was de oudste dochter van graaf Rudolf I van Vermandois (tevens graaf van Valois en seneschalk van Frankrijk) en Petronella van Aquitanië.
Na de dood van Elisabeth haar vader in 1152 werd haar oudere halfbroer Hugo II de nieuwe graaf van Vermandois en Valois. Hugo werd echter monnik in 1159 en hij werd opgevolgd door zijn broer Rudolf II. Hetzelfde jaar huwde Elisabeth met Filips van de Elzas (1143-1191). In 1167 stierf Rudolf II kinderloos, waardoor Elisabeth Vermandois en Valois erfde. Ze bestuurde deze graafschappen met haar echtgenoot Filips. Elisabeth en Filips van de Elzas hadden geen nakomelingen. In 1175 ontdekte Filips dat Elisabeth hem bedroog en liet hij haar minnaar, Walter de Fontaines, doodknuppelen.
Graaf Filips van de Elzas
De kamer naast die van Elisabeth was de kamer van haar man, Graaf Filips van de Elzas, zoon van Diederik van de Elzas en Sybille van Anjou. Filips van de Elzas was de graaf die het huidige kasteel heeft laten bouwen in 1180. Filips was graaf van Vlaanderen van 1168 tot aan zijn dood. Na de dood van Elisabeth (1183) hertrouwde Filips in 1184 met Mathilde, dochter van koning Alfons I van Portugal. Filips zijn beide huwelijken bleven echter kinderloos. Toen Filips van de Elzas overleed in 1191, viel het zuidelijk deel van Vlaanderen (het latere graafschap Artesië), dat hij als huwelijksgift aan Isabella had geschonken, aan Frankrijk.
Trap naar beneden
We nemen de trap weer naar beneden, waar onze tour verder gaat richting de kerkers.
Kerkers & Vergetelheid
In de volgende kamer zien we een gat met een rooster in de grond. Hier werden vroeger de gevangenen opgesloten in de vergetelheid. Zo af en toe werd er eens een stukje brood naar beneden gegooid, maar verder werden ze aan hun lot overgelaten.
Audience Zaal
De Audience Zaal was de zaal waar de terechtstellingen vroeger werden voorbereid. Deze werden op de binnenplaats uitgevoerd. De terechtstellingen waren gruwelijk. Zo werden sommige mensen gekookt, verbrand, doodgeknuppeld of onthoofd.
Binnenplaats
Na de Audience Zaal komen we uit op de Binnenplaats waar de terechtstellingen dus werden uitgevoerd. De Binnenplaats ziet er overigens prachtig uit.
Martelkelder
De tour gaat verder naar de Martelkelder. Hier vonden vroeger het machtsmisbruik, de onderdrukking, de gruwelijke folteringen en de onverdraagzame uithoortechnieken plaats. Hier zie je ook de werktuigen van de laatste beul van Gent. Gruwelijk! Sommige gevangenen werden met 4 kettingen vastgelegd tijdens een ondervraging. Langzaam werd de druk op de kettingen groter. Ze werden net zo lang ondervraagd totdat ze bekenden voor iets wat ze soms helemaal niet eens gedaan hadden.
Kasteelmuur
We lopen verder langs de prachtige Kasteelmuur.
Toilet
In de kasteelmuur zien we een hokje dat het toilet blijkt te zijn. Dit werd vroeger vaker zo aan de buitenkant geplaatst, zodat ‘het gewone volk’ kon zien wanneer er gepoept werd door de graaf of zijn personeel. De keutels vielen dan namelijk zo de gracht in.
Binnenplaats & Waterput
We komen nu aan bij een ander stukje binnenplaats, vanwaar we de put zien liggen. Hier hebben we ook een prachtig gezicht op het kasteel zelf.
Bedevaartkamer
We gaan het kasteel weer in naar de Bedevaartkamer. Hier zie je het heilige kruis dat graaf Filips tijdens zijn 1e kruistocht heeft verdiend. Filips wilde dat zijn zonden vergeven zouden worden, dus ging hij een 2e tocht maken. Tijdens zijn 2e tocht naar het Heilige Land stierf hij aan een epidemische ziekte bij de belegering van Akko. Filips had geen kinderen, dus hij werd opgevolgd door zijn zus Margaretha en zijn schoonbroer, Boudewijn de Moedige, die als Boudewijn VIII ook graaf van Vlaanderen werd.
Trap naar beneden
We nemen de trap weer naar beneden, waar we buiten uitkomen.
Binnenplaats
We komen weer een stukje verder op de Binnenplaats uit. Ook hier hebben we weer een prachtig uitzicht op het kasteel zelf.
Basement
Als laatste komen we aan bij de kelder. Dit is overigens ook een mooi deel van het oude Gravensteen.
Informatie Gravensteen
Openingstijden
Gravensteen is dagelijks geopend van 10:00 tot 18:00 uur. Op 24, 25 en 31 december en op 1 januari is het kasteel gesloten.
Entreetickets
Een ticket voor Gravensteen kost voor een volwassene € 12 (2023) en voor een kind van 13 tot en met 18 jaar € 2. Daarnaast zijn er nog andere prijzen voor bijvoorbeeld groepen, studenten, Gentenaren, etc. Met de Citycard mag je gratis naar binnen.
Website
Als je meer informatie wilt over Gravensteen, kijk dan even bij ze Visit-Gent op hun website. Daar kun je ook kaarten reserveren, wat zeker een aanrader is. De wachtrijen zijn lang en soms moet je uren van tevoren een kaartje kopen om daar dus later op de dag gebruik van te kunnen maken.
Recente reacties