Reislocaties – Drenthe – Hunebedden

De Hunebedden van Emmen zijn onderdeel geweest van dagtrips van Edwin en Patricia in 2020 in Nederland.

Voor een blog over deze vakantie, klik op het blog-logo

Hunebedden

Drenthe staat bekend om de hunebedden. Een hunebed is een grafkamer die tussen 3350 en 3050 voor Christus werden gebouwd door boeren van de trechterbekercultuur. Een hunebed bestaat uit ten minste drie maar vaak meer staande draagstenen, overdekt door een of meer dekstenen.  Naar schatting waren er in Noord-Nederland 80 tot 100 hunebedden, de meeste daarvan in Drenthe. Hier zijn er nog maar 54 van over, waarvan 52 in Drenthe. De andere twee staan in de provincie Groningen. Er zijn 13 hunebedden in Nederland waar nog één of meerdere kransstenen aanwezig zijn. 

In Nederland is de lengterichting van de hunebedden voornamelijk van oost naar west gebouwd. Dit is astronomisch bepaald. De lengterichting kan aan de hand van de op- of ondergaande zon bepaald zijn en de binnenskamers hebben een ingang op het zuiden. Daarnaast is er een verband met de opkomstpunten van de maan. Een ingang ligt bij hunebedden in Nederland meestal aan de oost- of zuidkant van de steenkamer.

We hebben drie hunebedden opgezocht in Emmen. De hunebedden zijn genummerd, wij beginnen bij de D45.

Hunebed D45

Hunebed D45 is met 18,5 meter lengte een van de grootste van Drenthe. Ze is op een stuifduin gebouwd. De grootste deksteen ligt in het midden en van daaruit loopt de grafkamer naar de uiteinden taps toe. Het schijnt dat koning Lodewijk Napoleon met zijn paard op de grootste deksteen is gaan staan om zijn ruiterkunsten te bewijzen.

Vroeger waren stenen geld waard, omdat ze gebruikt werden als bouwmateriaal. In een van de stenen van dit hunebed zitten daardoor nog gaten die stenenslopers er ooit in hebben geboord. In 2011 is de grote deksteen ook beschadigd doordat vandalen er een vuurtje onder stookten. Door het vuur is de grote deksteen gesprogen. Met veel moeite is de steen weer hersteld.

Hunebed D43

Het tweede hunebed dat we bezoeken, is de D43. Hunebed D43 bestaat eigenlijk uit twee kleine hunebedden die door een veertig meter lange krans van rechtopstaande stenen wordt omgeven In de 17e-eeuw heette dit graf de ‘Bruyn Stien’. Het is het enige langgraf in Nederland. Het langgraf is 40,3 meter lang en 6,8 meter breed en ligt richting noord-zuid. De 53 kransstenen staan met de vlakke kant naar buiten gekeerd. Tussen deze stenen zijn nog stopstenen te zien die bij een restauratie geplaatst zijn. De twee grafkamers bestaan uit draagstenen en dekstenen en beide grafkamers hebben een paar poortstenen. Het noordelijke graf had oorspronkelijk zes draagstenen en drie dekstenen, het zuidelijke graf had tien draagstenen en vijf dekstenen (hiervan mist een draagsteen en twee dekstenen). De dekheuvel is in de twintigste eeuw aangelegd.

Hunebed D41

Hunebed D41 is nog aardig compleet met vier dekstenen, twee sluitstenen en acht draagstenen. Tussen de draagstenen waren stopstenen geplaatst. De ingang bevindt zich op een wat ongewone plek, namelijk tussen de 1e en 2e zuidelijke draagsteen. Hunebed 41 heeft nooit losstaande poortstenen gehad. Er werd ook geen steenkring aangetroffen.

Dit hunebed zat ingepakt in een dekheuvel van zand en veldkeien toen smid Geert Jansen in 1809 naar stenen zocht. Hij heeft het hunebed ontdekt. Geert maakte een opening en zocht met een puntijzer in de bodem van het hunebed naar schatten. Hij kreeg een boete, omdat hij het hunebed geschonden had. Hunebed D41 is het laatst ontdekte hunebed in Drenthe.