De catacomben van San Gaudioso zijn onderdeel van een rondreis door Italië van Edwin en Patricia in 2021.
Catacombs San Gaudioso – Napels
Het ontstaan
De catacomben van San Gaudioso zijn ondergrondse paleo-christelijke begraafplaatsen die in de 4e- en 5e-eeuw na Christus gebruikt werden voor het begraven van de doden. De begraafplaats droeg in eerste instantie de naam van bisschop San Nostriano. San Gaudioso was een bisschop uit Noord-Afrika die vanwege een schipbreuk in Napels arriveerde, hij heeft veel betekend voor Napels. Zijn begrafenis vond plaats tussen 451 en 453 en om San Gaudosio te eren, werd de begraafplaats naar hem vernoemd.
Vergeten gebied
Het hele gebied (dat tegenwoordig Rione Sanità heet) is vanaf de 6e-eeuw onbewoond en bijna ‘vergeten’ gedurende de Middeleeuwen. In die tijd waren er ook veel modderstromen die vanaf de heuvel van Capodimonte naar het Rione Sanità stroomde. Alles werd door de modder ondergedompeld.
De opgraving
De catacomben van San Gaudioso zijn in de 17e-eeuw herontdekt en uitgegraven. Deze (en andere begraafplaatsen in de buurt) waren nog in zo’n mooie en ongerepte staat, dat het gebied de naam Rione Sanità (gezondheid) kreeg. Er zijn negen catacomben en grotcomplexen onder de Rione Sanità, maar alleen San Gennaro, San Gaudioso, San Severo en het recentere ossuarium van Fontanelle zijn opgegraven. In diezelfde tijd werd de Basilica di Santa Maria della Sanità op de begraafplaats gebouwd. Vanaf die tijd werden alleen de rijken in de begraafplaats onder de kerk begraven.
De entree
Via de kerk gaan we naar beneden de catacomben in. Eenmaal onder de grond zien we nog een mooi oud bordje in de tunnel.
Graf met Christus beeld
In de 17e-eeuw werden de rijken begraven in de catacomben van San Gaudioso. Hun graven werden versierd en de allerrijksten kregen zelfs een beeld van Christus op hun graf.
Het aftapritueel
De begrafenis van edelen en geestelijken begon met een drainage. Drainage was een proces waarbij lijken in nissen werden geplaatst zodat ze hun vocht zouden verliezen. Dit vond plaats in de kleine holtes (seditoi) die je hieronder op de foto ziet. Het hoofd werd gescheiden van het lichaam, waarna het in de kleine holte werd geplaatst. Het lichaam werd er voor geplaatst. Onder dit lichaam werden opvangbakken (Napolitaanse Cantarelle) geplaatst, die de postmortale vloeistoffen opvingen. Deze macabere taak werd uitgevoerd door een figuur genaamd schiattamuorto. De schiattamuorto had de taak om de lijken te laten leeglopen, waarbij ze zorgvuldig gaten in de lichamen maakten om het uitdrogingsproces te versnellen. Vandaag de dag wordt een begrafenisondernemer nog steeds een schiattamuorto genoemd.
Graftombe San Gaudioso
De catacomben van San Gaudioso zijn vernoemd naar de heilige San Gaudioso. Je kunt zijn graftombe nog steeds zien in de catacomben.
Tentoonstelling schedels
Als het aftapritueel was voltooid, dan werden de botten gewassen en ten slotte te ruste gelegd. Hierbij werden de lichamen zonder hoofd in de liggende ‘stapelbedden’ gelegd die je hierboven op de foto ziet. De schedels werden tentoongesteld in de muren van de kooromgang. Hierbij werd de schedel doormidden gezaagd en met de open achterkant naar voren in de muur vast gezet. De rest van het lichaam werd onder de schedel op de muur geschilderd met fresco’s. Dit gebeurde meestal met de kleding en professionele instrumenten die de sociale status van de overledene vertegenwoordigde.
Kunstenaar Giovanni Balducci
De fresco’s zijn geschilderd door Giovanni Balducci, een kunstenaar die weigerde te betalen om begraven te worden onder de aristocraten in de Catacomben van San Gaudioso. Hij heeft zijn plekje in de catacomben verdiend met schilderen van fresco’s. Zijn schedel met fresco zie je op de foto hierboven rechtsonder.
Statusgraf
Helemaal achterin de gang zie je ook weer een graf met een Christusbeeld er bovenop. De rijken betaalden vroeger veel geld om hier met status begraven te kunnen worden.
Het uitzicht
In een ander gedeelte waar we via de trap komen, zien we nog een standbeeld met nog meer vertrekken. Dit is best wel een indrukwekkend bezoek!
De crypte
De catacomben van San Gaudioso liggen onder de crypte van de Basilica di Santa Maria della Sanita. Hier rechtsboven zie je het gat in het plafond waar de lijken naar beneden gelaten werden. Diezelfde gaten zie je op de foto hieronder, in de crypte waren namelijk 6 gaten in de vloer aanwezig. De vrouwen werden aan de rechterkant naar beneden geleid en de mannen links. Ditzelfde patroon zag je overigens ook beneden in de catacomben, de vrouwen stonden allemaal op de rechtermuur namelijk.
Oudste Fresco
De crypte zelf is ook erg mooi! Achter het altaar hangen 5 fresco’s van Bernardino Fera, waarvan de tweede fresco van links de oudste is. In het midden van de crypte zie je een grote ronde spiegel met een half liggend beeld er op. Dit geeft ook een heel apart effect.
Binnenin de kerk
Het hoofdaltaar is verhoogd en toegankelijk via flankerende wenteltrappen in barokke stijl, allemaal omhuld met polychroom marmer. De ingang van de crypte of catacomben bevindt zich onder dit altaar, dat op de plaats van de oorspronkelijke kapel is gebouwd. Links van het schip is een verhoogde polychrome marmeren preekstoel, die ontworpen is door Dionisi Lazzari. Deze kerk is ook erg mooi van binnen.
Basilica di Santa Maria della Sanita
En de kerk is ook prachtig van buiten!
Informatie
Hier nog wat informatie en voor een bezoek aan de catacomben van San Gaudioso. Dit is echt een prachtige locatie en zeker het bezoeken waard als je in Napels bent!
Openingstijden
De catacomben van San Gaudioso zijn dagelijks geopend van 10:00 tot 17:00 uur. Tijdens de covid-19 pandemie moet je overigens wel van tevoren online kaartjes bestellen voor een bepaald tijdslot.
Entreeticket
Een entreeticket kost € 9 voor een volwassene en € 5 voor kinderen onder de 18 jaar (2022). Je kaartje voor de catacomben van San Gaudioso is overigens ook nog een jaar geldig om gratis de catacomben van San Gennaro in te kunnen. 2 vliegen in 1 klap dus!
Website
Wil je meer (en/of recentere) informatie over de catacomben van San Gaudioso, kijk dan even bij ze zelf op hun website.
Recente reacties