Soesterberg – Nationaal Militair Museum

Soesterberg – Nationaal Militair Museum

Nadat in 2003 bleek dat de Vliegbasis Soesterberg ten gevolge van een bezuinigingsoperatie bij Defensie zou sluiten, werd gekozen om de collecties van het Legermuseum en het Militaire Luchtvaart Museum op deze locatie onder te brengen in een nieuw Nationaal Militair Museum. De collectie van het Nationaal Militair Museum omvat circa 400.000 objecten uit de Rijkscollectie, vanaf pijlpunten uit het stenen tijdperk, via zwaarden en harnassen uit de middeleeuwen tot de huidige wapensystemen van de Nederlandse krijgsmacht aan toe. Er zijn vliegtuigen, kanonnen en tanks en veel meer.

Overview

Als we in het museum aankomen, moeten we onze handtassen in kluisjes opbergen. Ze zijn te groot. Gelukkig mogen onze telefoons wel mee naar binnen. Bij de kluisjes krijgen we al een sneak view van de grote loods. Dat belooft al veel goeds!

Restaurant

We hebben best een ritje achter de boeg, dus we beginnen met een bakje koffie met een lunch. Het is al 11:30 uur, dus onze magen beginnen al wat te knorren. Gelukkig hebben ze ook salades.

Plattegrond Terrein

Het restaurant zit bij de buitendeur naar het terrein. We horen op dat moment omroepen dat er om 12:00 uur een vliegtuig van binnen bezichtigd kan worden. Dat lijkt ons erg leuk en we beginnen daarom ook op het buitenterrein. Hieronder zie je de plattegrond van het museum en het buitenterrein. De eerste vliegtuigen vinden we meteen al achter de deur bij het restaurant.

Fokker F-27 Troopship C10

Het vliegtuig dat we van binnen mogen bekijken is de Fokker F-27 Troopship C10. De Fokker F-27 is een transportvliegtuig dat in 1960 de wereldberoemde Dakota opvolgt. Dit vliegtuig is tientallen jaren ingezet tijdens natuurrampen en oorlogen om mensen in nood te helpen.

Dit is ook een prachtig vliegtuig van binnen. Er staat ook iemand binnen om wat uitleg te geven over de Fokker F27. Hij wijst ook aan hoe de brancards met gewonden in het vliegtuig werden opgehangen. Indrukwekkend!

Breguet Atlantic BR 1150

Naast de F27 staat een Breguet Atlantic BR 1150. Dit vliegtuig is speciaal ontworpen om onderzeeërs op te sporen met zeer moderne opsporingsapparatuur. 

Lockheed SP2 H Neptune

Naast de Breguet staat een Lockheed SP2 H Neptune. Ook de Neptune is ingezet om onderzeeboten op te sporen. Daarnaast is het vliegtuig gebruikt voor patrouillevluchten. 

Hangaar 8 & Speeltuin

Vanaf de vliegtuigen kunnen we in de verte hangaar 8 met de daarnaast gelegen speeltuin zien liggen. Ik denk dat dit er zomers wat fleuriger uitziet. Het is nu hartje winter en het is erg koud.

Museumgebouw

We lopen wat van het museumgebouw af, om deze ook nog eens goed te kunnen bekijken. Het is een flink gebouw!

Russische MiG 21

Op het terrein zien we ook een Russische MiG 21 staan. De MiG vestigde luchtvaartrecords en werd het meest geproduceerde supersonische straalvliegtuig in de luchtvaartgeschiedenis.

Convair F-102A Delta Dagger US Airforce

Een stukje verder op het terrein staat de Convair F-102A Delta Dagger van de US Airforce. Dit was een Amerikaans onderscheppingsvliegtuig dat is gebouwd voor de luchtverdediging van de Amerikaanse luchtmacht in de late jaren 1950. Het belangrijkste doel was het onderscheppen van binnenvallende Sovjet strategische bommenwerpervloten tijdens de Koude Oorlog. In totaal zijn er 1.000 F-102’s gebouwd.

Nike Hercules Raket

Vlak voor het museumgebouw, staat de Nike Hercules Raket. De MIM-14 Nike Hercules is een Amerikaanse luchtdoelraket die met behulp van zijn doel-volg-radar zijn doel kan volgen en uitschakelen. De raket is voorzien van vaste brandstoffen en kan tot wel 30 kilometer hoogte zijn doel uitschakelen.  

Segment Berlijnse Muur

De Berlijnse muur is natuurlijk bij iedereen bekend. Het Nationaal Militair Museum heeft 2 segmenten van de Berlijnse muur staan.

Plattegrond Begane Grond

We zijn inmiddels weer binnen in het gebouw. Gelukkig maar, want het was ook erg koud buiten. Het vroor flink namelijk. Binnen kunnen we ons weer wat opwarmen. Hieronder vind je de plattegrond van de begane grond.

3000 v. Chr. tot 1500

Het militair museum gaat in chronologische volgorde in de tijd verder. We beginnen in een zaal waar alles gestald staat uit de periode van 3000 voor Christus tot het jaar 1500.

Kledij, Harnassen, Hoofddeksels & Boeken

In het middel van de zaal zien we een groot vierkant, dat gemaakt is van vitrines. Hierin vinden we allerlei oude voorwerpen, machtig om te zien. Het is ook allemaal nog in zo’n goede staat!

Oude boeken

In het centrum van de vitrines vind je allerlei oude boeken waar je virtueel in kunt bladeren. Erg leuk en leerzaam allemaal.

Artillerie

In dezelfde zaal staat ook allerlei artillerie gestald. Prachtige zaal is dit, met al die oude kanonnen!

Vitrines met wapens

We zien ook allerlei vitrines in deze ruimte staan, die gevuld zijn met wapens.

Van 1500 tot 1839

We lopen de ruimte uit en komen in het grote gebouw, waar we rond het tijdperk van 1500 tot 1839 uitkomen. Ook hier zien we weer veel mooie en oude kanonnen.

Mitrailleurs

In dit gedeelte van het Nationaal Militair Museum staan ook allerlei schietwapens, zoals mitrailleurs.

Calvé Fabriek Delft 1940

Aan de zijkant zien we allerlei kamertjes waar kleine tentoonstellinkjes in te zien zijn. We gaan deze eerst af en beginnen bij de Calvé Fabriek Delft 1940. De mannen van het vrijwillige landstormkorps worden op het dak van de Calvéfabriek in Delft verrast door de Duitse luchtmacht die het voorzien heeft op Den-Haag. De 2e Wereldoorlog is begonnen.

Communicatie en Waarneming

Een hokje verder zien we de tentoonstelling over Communicatie en Waarneming. Vroeger hadden militairen zaklampen en walkietalkies, maar tegenwoordig kunnen ze over grote afstanden communiceren.

Munitie, Handgranaten en Landmijnen

Een hokje verderop is een tentoonstelling over Munitie, Handgranaten en Landmijnen. Dit is ook een erg leuke ruimte, voornamelijk door de spiegels. Je kunt hier hele aparte en ruimtelijke foto’s maken waardoor het lijkt dat de ruimte eindeloos groot is. Het was overigens wel weer even zoeken naar de uitgang van de ruimte.

Van 1839 tot 1945

We zijn inmiddels aangekomen bij het tijdperk van 1839 tot 1945. Aan het plafond hangen meerdere ontzettend gave vliegtuigjes van vroeger. Wat dat betreft moet ik dit museum echt meegeven dat ze de vlieg- en voertuigen erg mooi etaleren!

Farman HF 20 LA 2

De Farman HF.20 LA 2 is een Franse dubbeldekker dat is ontworpen en gebouwd door de vliegtuigfabriek van Henri Farman. Het werd ingezet als verkenningsvliegtuig kort voor en aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. De eerste vlucht vond plaats in 1913. Het vliegtuig is gebouwd van hout, linnen en staaldraad. Erg indrukwekkend, dit vliegtuig!

Het museum heeft veel informatie en oude foto’s verzameld over de Farman HF-20. Leuk om te bekijken en te lezen!

Fokker D7

In een uitsparing aan de zijlijn, staat een prachtige Fokker D7. De Fokker D7 is het beste jachtvliegtuig uit de 1e Wereldoorlog. Het vliegtuig is voor de Duitsers ontwikkeld door Anthony Fokker en ontworpen door Reinhold Platz. Het toestel was zo berucht dat het als enige wapen specifiek werd opgeëist door de geallieerden in de overgaveonderhandelingen aan het eind van de oorlog. De mitrailleur zit namelijk achter de houten propeller. Het wapen en de propeller zijn zo op elkaar afgestemd, dat de kogels tussen de propellerbladen door schieten. 

Havilland DH 82A Tiger Moth A-10

Aan het plafond zien we de Havilland DH 82A Tiger Moth A-10 hangen. De Havilland DH 82 Tiger Moth is een Britse tweedekker uit de jaren 30. Dit vliegtuig is ontworpen door Geoffrey de Havilland en gebouwd door Havilland Aircraft Company. Het is een trainingsvliegtuig. Daarnaast werd het vliegtuig gebruikt voor maritieme bewaking en defensieve anti-invasievoorbereidingen, sommige vliegtuigen waren zelfs uitgerust om te functioneren als bewapende lichte bommenwerpers.

Dornier 24K Vliegboot

In de hoek van dit gedeelte zien we een Dornier 24K Vliegboot. De Dornier 24K was een metalen vliegboot die in de jaren dertig door het Duitse bedrijf Dornier werd ontworpen. Volgens Dornier zijn er met de Dornier 24K meer dan 11.000 mensen uit zee gered.

429 Koolhoven FK-51 Replica

Boven ons zien we een 429 Koolhoven FK-51 Replica hangen. De 429 Koolhoven FK-51 is een door Frits Koolhoven ontworpen en gebouwd lesvliegtuig (bommenwerper, verkenningsvliegtuig) voor de voortgezette vliegeropleiding. Door oorlogsomstandigheden konden er slechts 145 exemplaren worden afgeleverd. Enkele min of meer afgebouwde FK-51’s werden in de Koolhoven-fabriek volledig vernield bij het bombardement op Waalhaven in mei 1940. Geen toestel van dit type kon behouden worden, vandaar dat er een replica van is gemaakt.

Noord-Amerikaanse H307 P 51K Mustang

De Noord-Amerikaanse H307 P 51K Mustang is een Amerikaanse langeafstandsjager met 1 zitplaats en jachtbommenwerper die onder meer werd gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog en de Koreaanse oorlog. De Mustang werd in april 1940 ontworpen door een team onder leiding van James H. Kindelberger.

Motoren

We zijn inmiddels in een gedeelte aangekomen waar de voertuigen staan. Ook hier zien we van alles langskomen, zoals bijvoorbeeld motoren en voertuigen die door dieren worden getrokken.

Gereedschaps- & Keukenwagens

In dit gedeelte van het Nationaal Militair museum vinden we ook oude gereedschaps- en keukenwagens. Er moest in oorlogstijd natuurlijk ook gewoon gegeten worden om de manschappen sterk te houden.

Oude Legervoertuigen & Gewondenvervoer

Het Nationaal Militair Museum heeft ook de nodige oude voertuigen staan die gebruikt werden voor gewondenvervoer.

Duitse Raketten en Bommenwerpers

We zien nu een gedeelte met allerlei Duitse raketten en bommenwerpers. Indrukwekkend hoe groot die dingen zijn!

De Kisten

In het midden van de zaal staat een stapel kisten. Hier vindt je kisten tussen die open staan. In die kisten zit apparatuur, etc. Leuk om even langs te lopen en te bekijken.

Super Sabre F-100D

De Noord-Amerikaanse F-100 Super Sabre is een jachtvliegtuig dat eind jaren veertig door North American Aviation werd ontworpen. Het was de eerste geslaagde poging om een jachtvliegtuig te bouwen dat in een horizontale vlucht supersonisch kon vliegen. De geluidsmuur werd met dit toestel in mei 1953 doorbroken en de Super Sabre vestigde op 29 oktober 1953 een wereldrecord toen het een snelheid van 1.217 kilometer per uur haalde.

Noord-Amerikaanse B-25J Mitchell M-464 RNAF

De Noord-Amerikaanse B-25J Mitchell M-464 RNAF was een middelzware bommenwerper van de vliegtuigproducent North American Aviation. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd dit toestel op alle fronten ingezet, maar voornamelijk boven de Stille Oceaan.

Voertuigen en compressoren

In dit gedeelte staan veel voertuigen, jeeps en compressoren.

Gloster Meteor F.Mk.4 Jachtvliegtuig

Het Gloster Meteor F.Mk.4 Jachtvliegtuig was de eerste operationele Britse straaljager. Dit snelle toestel met een turbojet straalmotor is ontwikkeld door Gloster Aircraft Company. Het prototype vloog in 1943 maar de eerste exemplaren van de F3 jagerversie werden pas op 12 juli 1944 bij het 616 squadron van de Royal Air Force operationeel. Zij werden aan het eind van de Tweede Wereldoorlog op beperkte schaal ingezet om vijandelijke vliegtuigen aan te vallen.

Vliegtuigmotoren

We zijn aan de andere kant van de grote zaal van het Nationaal Militair Museum. Hier zien we ook weer een aantal kleine tentoonstellingen die we bekijken. We beginnen bij de Vliegtuigmotoren.

Opgaan in de Omgeving

Dan gaan we naar de tentoonstelling ‘Opgaan in de Omgeving’. Mooi om te zien hoe de camouflagetechnieken hier worden toegepast. We moeten soms echt zoeken om de militairen in de omgeving te vinden.

Scherpe bochten en een onverhoopte crash

Bij de tentoonstelling ‘Scherpe bochten en een onverhoopte crash’ zien we de kledij die piloten dragen en een simulatie van de standen van de schietstoel als deze gebruikt wordt. Vooral de kledij is erg grappig om te zien. Zo zien we namelijk pothelmen, maar ook een piloot met gasmasker met daaronder een nette blouse met stropdas. Je moet er in de lucht natuurlijk ook op je Paasbest uitzien.

Dam Plein 4 Mei

De tentoonstelling ‘Dam Plein 4 Mei’ gaat over dodenherdenking die jaarlijks op 4 mei plaatsvindt op de Dam in Amsterdam.

MK82 F-84F Bommenwerper

De MK82 F-84F Bommenwerper was een Amerikaanse turbojet jachtbommenwerper. Het toestel was de opvolger van de F-84G Thunderjet.

Straaljagers

Een prachtige creatie, deze zeven verschillende straaljagers die in een dogfight geplaatst zijn. Het is net of ze door de loods heen vliegen. Schitterend!

F-15 Eagle

We zien hier een F-15 Eagle aan het plafond hangen. De F-15 Eagle is een tactische straaljager die onder alle weersomstandigheden inzetbaar is. Het vliegtuig is gemaakt om iedere vorm van dreiging in de lucht van de vijand uit te schakelen. Het toestel bezit een reeks wapen- en afweersystemen om vijandelijke dreiging waar te nemen, te identificeren, te volgen en aan te vallen terwijl het toestel in het eigen of in vijandelijk luchtruim vliegt.

F-16A Fighting Falcon

De F-16A Fighting Falcon is een eenmotorige multifunctionele straaljager die sinds 1979 veel gebruikt wordt in Nederland en België. Het is de opvolger van de F-104 Starfighter en wordt ook wel de ‘Viper’ genoemd. Het toestel is ontworpen door General Dynamics. 

QF 25-Ponder Kanon

Het QF 25-Ponder Kanon was de meest gebruikte Britse houwitser tijdens de Tweede Wereldoorlog. QF staat daarbij voor ‘Quick Firing’ oftewel snel schietend en 25-ponder staat voor de massa van de granaten die het afvuurde, namelijk 25 Engelse ponden (11,5 kg).

M4A1E9 Sherman Tank

We komen nu aan bij een gedeelte waar veel tanks te vinden zijn. Als eerste zien we de M4A1E9 Sherman Tank. De Sherman is de meest geproduceerde Amerikaanse gevechtstank uit de Tweede Wereldoorlog. Er zijn twee basistypen, M4 en M4A1, waarvan vele andere typen met verschillende bewapening zijn afgeleid.

Centurion MK-5-2 Tank

De Centurion MK-5-2 Tank is een Britse tank van na de Tweede Wereldoorlog. Het ontwerp van de tank dateert uit de Tweede Wereldoorlog, maar in die oorlog waren er slechts zes rijdende exemplaren als testexemplaar beschikbaar. De Centurion tanks hebben dienst gedaan in veel conflicten. Het zou een van de meest wijdverbreide tanks worden, die door vele legers over de gehele wereld werden gebruikt en ook nu (2022) nog worden gebruikt.

Leopard 2A6 Tank

De Leopard 2A6 Tank is de Duitse gevechtstank die in 1979 de Leopard 1 opvolgde. 

Sherman Schietdoel

In het midden van de zaal staat een tank die lijkt op een gatenkaas. Deze tank is als doelwit gebruikt in het schietkamp van Oldenbroek. 

M4 High Speed Tractor 18 Ton

De M4 High Speed Tractor van 18 Ton gebruikte M4 Sherman-rupsbanden, wielen en aandrijftandwiel. Een variant was ontworpen om het 90 mm luchtafweerkanon te slepen en een andere variant was voor het 155 mm kanon van de 8-inch houwitser. Het achterste compartiment vervoerde de kanonbemanning en de uitrusting. Sommige latere varianten bevatten een kraan om te helpen bij ingewikkelde projectielen. Op alle modellen werden twee soorten munitiekisten gebruikt voor granaten en munitie. 

Patria XA 188

De Patria XA 188 is een bewapende 6×6 pantserwagen van Finse makelij, speciaal gefabriceerd voor de Nederlandse krijgsmacht. De XA-188 is geschikt om als pantserinfanterievoertuig manschappen zowel als materieel te vervoeren over diverse soorten terrein en is aangeschaft voor vredesmissies.

M139D Lanceerinrichting Honest John

De M139D Lanceerinrichting Honest John is een gemodificeerde 5 tons 6×6 International vrachtauto met daarop een lanceerinrichting M289 voor de raket 762 mm Honest John. De Honest John was een niet geleide raket voor gronddoelen met een maximum bereik van circa 35 kilometer. Honest John moest troepenconcentraties, materiële doelen zoals veldartillerie en raketopstellingen, voertuigconcentraties, logistieke installaties en commandoposten uitschakelen.

Lance Raket Lanceerinrichting

Vlakbij de Honest Jonh raket, staat de Lance Raket Lanceerinrichting. De MGM-52 Lance was de tweede nucleaire grond-grondraket waar het Nederlandse leger over beschikte. Het was de opvolger van de Honest John-raket, maar met een groter bereik en eenvoudiger te bedienen.

Terreinwagens

Bij het raam zien we nog meerdere soorten terreinwagens staan.

Helikopters

Helikopters worden ook veelvuldig gebruikt door het leger.

T-443 Douglas C.47 Dakota KLu

De T-443 Douglas C.47 Dakota KLu werd gebruikt voor transportdoeleinden van goederen, passagiers en parachutisten. Het vliegtuig werd ingezet in Nederlands Oost-Indië, Australië, Nieuw-Guinea en Nederland.

Houwitser 155 MM M109 A2 90

De Houwitser 155 MM M109 A2 90 is uitgerust met het M185 kanon. De veldartillerie gebruikte de gemechaniseerde houwitser. Ze leverden vuursteun aan de zogeheten manoeuvre-eenheden, cavalerie en infanterie in de eerste linie en verminderen de kwetsbaarheid van deze eenheden door bestrijding van vijandelijke artillerie en mortieren.

PRTL Pantserrups Tank

De pantserrups tegen luchtdoelen (PRTL) is een radargeleid luchtdoelbestrijdingsmiddel op het onderstel van Leopard I tank. De PRTL is bedoeld voor het bestrijden van laagvliegende vliegtuigen en helikopters.

Sikorsky S-58 Seabat Helikopter

De Sikorsky S-58 Seabat Helikopter is gespecialiseerd in het bestrijden van onderzeeërs. Met de sonarinstallatie aan boord kan de onderzeeër worden opgespoord en daarna met een torpedo worden vernietigd.

Lichtere wapens, meer munitie

In dit gedeelte zien we nog een hokje waar de tentoonstelling ‘Lichtere wapens, meer munitie’ is. Een ruimte met allerlei verschillende soorten wapens.

Het Arsenaal

In dit gedeelte zien we ook een aparte ruimte met het Arsenaal. Hier kun je goed zien wat de ontwikkelingen zijn geweest in de tijd. Van het zwaard via het vliegtuig naar de atoombom.

Ridder te paard

We zien hier nog een mooie opstelling staan van een ridder te paard.

De speeltuin

Achter de ridder langs, lopen we naar het centrum van het gebouw. Hier vinden we de speeltuin. Zelfs met kleine kinderen kun je je hier prima vermaken! Zet ze even in de supersonische speeltuin en je hebt je handen vrij. We zagen dat de kinderen zich hier opperbest vermaakten allemaal.

De Klas van 45

Ondertussen zijn we uitgekomen bij ‘De Klas van 45’. Hier kun je de oorlogsverhalen horen van 5 mensen die de oorlog als schoolkinderen hebben meegemaakt. Het zijn indrukwekkende verhalen!

Overview

We lopen de trap weer op, waar we bij de museumwinkel uitkomen. Hier heb je nog een prachtig uitzicht over de museumhal van het Nationaal Militair Museum.

Nationaal Militair Museum

En dan is het sluitingstijd. We hebben nog lang niet alles gezien, maar gelukkig wel al heel veel. Het Nationaal Militair Museum in Soesterberg is echt prachtig! Ik vond het erg indrukwekkend allemaal en heb mijn ogen uitgekeken. Zeker een aanrader dus. In het echt is het toch ook allemaal nog mooier dan op de foto. Je beleeft veel meer als je door de indrukwekkende collectie loopt. Trek er dan wel een dag voor uit, want wij zijn er dus van 11:30 tot 17:00 uur geweest en we hebben niet alles kunnen bekijken.

Informatie

Openingstijden

Het Nationaal Militair Museum is geopend van dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00 uur. In de schoolvakanties is het museum overigens ook op de maandagen open. Op Koningsdag, eerste kerstdag en nieuwjaarsdag is het museum gesloten. Alle andere feestdagen zijn ze open.

Entreeprijzen

De entreeprijzen (2023) van het Nationaal Militair museum zijn € 18 voor een volwassene en € 10 voor een kind van 4 tot en met 12 jaar. Kinderen tot en met 3 jaar mogen gratis naar binnen. Verder zijn er nog wat uitzonderingen voor museumkaarten, VIP-kaarten van de Vriendenloterij of studenten en dergelijke.

Parkeren

Het Nationaal Militair Museum heeft een eigen parkeerplaats waar je gratis kunt parkeren.

Website

De website van het Nationaal Militair museum is prachtig! Je vind er heel veel informatie, ook over hun collectie. Zeker het bekijken even waard. Als je dus meer informatie wilt, kijk dan even bij ze op hun eigen website.