Reislocaties – Portugal – Lissabon Algemeen

Lissabon – Portugal

Lissabon is zowel de hoofdstad als de grootste stad van Portugal. De stad telt zo’n 550.000 inwoners (2021). Lissabon is de meest westelijke grote stad en hoofdstad van het continent Europa. Volgens de legende is Lissabon gesticht door de Griekse held Odysseus. Tijdens zijn lange tocht naar huis rond 1200 voor Christus, ontstond er een Fenicische handelspost. De Feniciers noemden de stad “Allis Ubbo”, wat veilige haven betekent.

Lissabon Citycard

Lissabon heeft een Citycard. Hiermee kun je niet alleen onbeperkt met het openbaar vervoer (inclusief trammetjes), je hebt ook gratis entree voor 39 bezienswaardigheden, zoals de toren van Belém, het Jerónimos klooster en de Santa Justa lift. Een Lisboa card (2023) kost voor 24 uur € 22 voor volwassenen en € 15 voor kinderen. En 48 uur kaart kost € 36 voor volwassenen en € 21 voor kinderen en een 72 uur kaart kost € 46 voor volwassenen en € 26 voor kinderen. Het kan dus zeker wel uit, helemaal als je de kaart voor meerdere dagen neemt.

Openbaar Vervoer

Het openbaar vervoer is wel goed geregeld in Lissabon. Je hebt er bussen, trams en een metro. Je ziet hier ook een aantal aparte manieren van transport. De prijzen voor het openbaar vervoer zijn goed te doen. Voor € 6,40 kan je 24 uur onbeperkt reizen met de bus, tram en de metro. Voor € 9,55 krijg je daar nog een ferry bij en voor € 10,60 krijg je daar nog een CP trein (naar Cascais en Sintra) bij. Ons verblijf lag aan de treinlijn, dus wij moesten steeds de meest uitgebreide versie nemen.

Tram 28

Vanaf het Martim Moniz plein kun je de befaamde tram 28 pakken. Deze rijdt een toeristische route. In principe zijn er haltes langs de route waar je kunt instappen. Dit is alleen echt een gekkenhuis. Iedereen wil met het trammetje, waardoor ze al bij de eerste halte staan te wachten. Er kunnen maar 20 personen in de tram, dus als je met de tram mee wilt, zorg dan dat je er vroeg staat. De tram begint om 10:00 uur te rijden. Hierna komt er elke 10 minuten een tram.

Achter de halte van tram 28 zie je overigens ook een rode tram staan. Dit is een tram die je speciaal moet boeken. Deze zijn dus geen onderdeel van het gewone openbaar vervoer.

Ascensor da Gloria

In Lissabon vind je ook de Ascensor da Gloria. Een ritje met deze tram is kort maar krachtig. Je gaat vrij steil omhoog door een klein straatje heen. De tram was vroeger geel, maar zit tegenwoordig vol met graffiti. Zelfs de ramen zijn helemaal bespoten. Het schoonmaken van de tram gebeurt regelmatig, maar vaak zonder lang succes. De Ascensor da Gloria is gebouwd door Raoul Mesnier de Ponsard, een leerling van architect Eiffel die ook Elevador de Santa Justa heeft ontworpen. De wagons werden in het begin aangedreven door zwaartekracht met gebruik van water en tegenwicht. Ze werden verlicht met echte kaarsen. 40 jaar na de opening werd de tram door stoom aangedreven. Tegenwoordig rijdt de tram op elektriciteit. Er is plaats voor 42 passagiers, 22 zit- en 20 staanplaatsen. Een kaartje (retourtje) kost € 3,80. Je kunt ook de tram in met je Lisboa Card.

Belém

We beginnen onze tocht door Lissabon in Belém. Belém is een voorstad en freguesia (een soort van afdeling van het gemeentehuis) van Lissabon. Je vindt hier het Mosteiro de Santa Maria de Belém. In de buurt van het klooster vind je de populaire banketbakkerij Pastéis de Belém die beroemd is om de custardtaartjes.

Mosteiro dos Jerónimos

Als eerste gaan we naar het Mosteiro de Santa Maria de Belém. Dit is 1 van de grootste bezienswaardigheden (meer dan een miljoen bezoekers per jaar) van Lissabon. Dit 16e-eeuws hiëronymietenklooster is beter bekend als het Mosteiro dos Jerónimos. Het klooster wordt beschouwd als het hoogtepunt van de manuelijnse architectuur.

Igraja Santa Maria de Belém

Naast het Mosteiro dos Jerónimos ligt de Igraja Santa Maria de Belém. Dit is de kerk die bij het Klooster van Jerónimos hoort en die men ziet als een van de belangrijkste hallenkerken van Europa.

Padrão dos Descobrimentos Monument

We lopen nu richting de boulevard, naar het Padrão dos Descobrimentos Monument. Het Padrão dos Descobrimentos is een monument ter ere van de Portugese ontdekkingsreizigers die in de 15e en 16e eeuw de wereld hebben verkend. Het bouwwerk is 52 meter hoog en heeft de vorm van een schip met gebolde zeilen. Op de voorplecht staan 33 prominenten uit de Portugese geschiedenis. In het monument is een ruimte waar een film vertoond wordt over de geschiedenis van Lissabon en via een lift is het dak te bereiken. Op het plein is een straatmozaïek aangelegd. Hierin is een windroos in het plaveisel verwerkt met daarin een wereldkaart waarop de ontdekkingsreizen zijn uitgetekend.

Het monument is in 1960 herbouwd ter gelegenheid van de 500ste sterfdag van Hendrik de Zeevaarder, de inspirator van de Portugese ontdekkingsreizen. Hij is de figuur aan de top van het monument, uitkijkend over de rivier. Achter hem staan aan beide zijden van het monument andere belangrijke personen, verbonden met de ontdekkingsreizen. Dit zijn ontdekkingsreizigers, cartografen, kunstenaars, wetenschappers, missionarissen en leden van het koningshuis.

Boulevard

We lopen nu verder op de boulevard, waar we een fantastisch uitzicht hebben op de Ponte 25 de Abril brug, de vuurtoren van Belém en de Torre de Belém.

Haven

Achter ons ligt nog een klein schattig haventje.

Espaco Espelho d’Agua

Aan de boulevard zien we het Espaco Espelho d’Agua. Dit is een restaurant met wat leuke kunstwerken om het pand heen.

Popular Art Museum

Het Popular Art Museum ligt ook vlakbij de boulevard. Dit museum is gebouwd voor de Portugese wereldtentoonstelling van 1940 (Exposição do Mundo Português), waarvan de Padrão dos Descobrimentos (Monument voor de Ontdekkingen) een belangrijk symbool was. Het museum is ingehuldigd in 1948. De verschillende zalen van het museum tonen de lokale volkskunst. De buitenkant van het gebouw is ook ontworpen in een landelijke Portugese stijl.

Vuurtoren van Belém

De originele vuurtoren van Belém is gemaakt in 1865 op de bastion esplanade van de Torre de Belém. Tegenwoordig bevindt de 8 meter hoge vuurtoren zich op de boulevard. 

Monument Gago Coutinho e Sacadura Cabral

Aan de boulevard ligt ook het Monument Gago Coutinho e Sacadura Cabral. Dit is een monument van het watervliegtuig ‘Lusitânia’ door Gago Coutinho en Sacadura Cabral werd gebruikt bij de eerste oversteek van de Zuid-Atlantische Oceaan in 1922. Zij waren op weg naar Brazilië. Het monument is ingehuldigd op 15 oktober 1991 in de Jardim da Torre de Belém. In het vliegtuig zijn de bronzen bustes van de vliegeniers gemodelleerd, uitgevoerd op een zeer realistische en levensgrote manier. Het monument is in 1991 gemaakt door Domingos Soares Branco, Eduardo Martins Bairrada en Leopoldo Soares Branco.

Wine with a view

Het is hier knus aan de boulevard. Je kunt er zelfs een wijntje nuttigen met een mooi uitzicht.

Torre de Belém

En dan komen we aan bij een andere belangrijke bezienswaardigheid van Lissabon, de Torre de Belém. Dit is een in laatgotische Manuelstijl gebouwde verdedigingstoren aan de oever van de rivier de Taag. De Toren van Belém werd in het begin van de 16de eeuw opgericht als ceremoniële toegangspoort tot Lissabon en als onderdeel van het verdedigingssysteem voor de Taag en het nabijgelegen klooster. De violist die speelt voor de toren maakt dit toch echt wel een sprookjesachtig gebeuren.

Palácio Nacional da Ajuda

Het Palácio Nacional da Ajuda ligt ook in het westelijke deel van Lissabon. Het paleis was de officiële residentie van de Portugese koninklijke familie vanaf het bewind van D. Luís I (1861-1889) tot het einde van de monarchie, in 1910. En dit paleis is echt prachtig. Zeker de moeite van een bezoek waard.

Ponte 25 de Abril

En dan gaan we met de bus naar de overkant van de Taag. De bus rijdt over de Ponte 25 de Abril brug. Deze brug is als Ponte Salazar (Salazarbrug) geopend voor het publiek op 6 augustus 1966, vernoemd naar de premier/dictator Salazar. Op de dag van de Anjerrevolutie (25 april 1974) werd, onder leiding van de revolutionaire Sofia des Reu, de naamplaat verwijderd en werd de brug demonstratief met verf omgedoopt in ’25 aprilbrug’. De brug heeft een autodek met 6 rijstroken bovenop en een spoorlijn onder in de vakwerkligger. De brug is gebouwd door de American Bridge Company, die ook de San Francisco-Oakland Bay Bridge bouwde. Dat was niet een grote verrassing. De brug lijkt daar namelijk sprekend op! Net als in Californië moest hier rekening gehouden worden met aardbevingen. De tol (die alleen in noordelijke richting wordt geheven) is € 1,90 voor een personenauto.

Santuário de Cristo Rei

Aan de overkant van de Taag vind je het Santuário de Cristo Rei (Heiligdom van Christus Koning). Dit is een katholiek monument en heiligdom gewijd aan het Heilig Hart van Jezus Christus. Het beeld staat bovenop een uitkijkpunt met uitzicht op de stad Lissabon. De inspiratie voor het beeld is ontstaan nadat de kardinaal-patriarch van Lissabon het standbeeld van Christus de Verlosser van Rio de Janeiro had bezocht. Het gigantische standbeeld is opgericht om dankbaarheid uit te drukken, omdat de Portugezen gespaard zijn gebleven tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Praca dos Restauradores

Nadat we de westkant van Lissabon verkend hebben, gaan we naar de noordkant van het centrum. We beginnen bij het Praca dos Restauradores. Dit plein is opgericht ter herinnering aan de onafhankelijkheid van Portugal in 1640, na 60 jaar van overheersing door Spanje.

Monumento aos Restauradores

In het midden van het Praca dos Restauradores zie je het Monumento aos Restauradores (Monument voor de Restaurateurs). Dit is een monument dat de overwinning van de Portugese Restauratieoorlog herdenkt. Deze oorlog duurde van 1640 tot 1668. Het monument is in 1886 gemaakt door António Tomás da Fonseca. In de obelisk staan de namen en data die te maken hebben met de Portugese Restauratieoorlog.

Palacio Foz

Op het Praca dos Restauradores zie je ook het Palacio Foz. Dit paleis is gebouwd in 1777 en was oorspronkelijk het huis van de graaf van Castelo Melhor. De markies van Foz kocht het paleis in 1889. Hij veranderde het interieur in het weelderige meesterwerk dat het vandaag is. Wij zijn niet binnenin geweest, maar dat moet ook prachtig zijn, vooral de Spiegelzaal. Het interieur is normaal gesproken niet open voor het publiek, maar er zijn maandelijkse rondleidingen beschikbaar. Bovendien organiseert het paleis elke maandagavond gratis concerten in de Spiegelzaal, dus dat is je kans om toch de binnenkant van het paleis te zien.

Monumento ao Calceteiro

Voor het Palazio Foz staat het Monumento ao Calceteiro. Dit is een monument dat is gemaakt als eerbetoon aan degenen die de typisch Lissabonse artistieke bestrating hebben gemaakt. Het monument bestaat uit 2 bronzen beelden (een straatsteenhouwer en een assistent die met een hamer op de steen slaat) en een bestrating van Barca de São Vicente. Deze boot is het symbool van Lissabon. Het kunstwerk is gemaakt van meer dan 10.500 straatstenen. Het monument is in december 2006 ingehuldigd in de Rua da Vitória. In juni 2017 is het verplaatst naar Praça dos Restauradores, naast Hotel Avenida Palace. Het geheel is ontworpen door Sergio Stichini.

Hardrock Café

Ook Lissabon heeft een Hardrock Café. Dat is voor mij altijd even een must. Ik ga er altijd even binnen kijken. Het Hardrock Café van Lissabon ziet er ook wel geinig uit. De obers maken er een mooie voorstelling van al schuddend met de cocktailbekers.

Miradouro de Sao Pedro de Alcantara

Nadat we iets gedronken hebben bij het Hardrock Café, nemen we de Ascensor da Gloria omhoog naar het Miradouro de Sao Pedro de Alcantara. Dit is een prachtig uitkijkpunt waar je de hele stad Lissabon ziet liggen. De tegeltjesplattegrond geeft aan wat je precies ziet liggen. Dit uitkijkpunt is echt een must. Het is hier prachtig!

Monumento a Eduardo Coelho

Op het platform vind je het Monumento a Eduardo Coelho. Dit is een bustemonument voor José Eduardo Coelho (1835-1889), de Portugese schrijver, journalist en oprichter van de krant ‘Diario de Noticias’. Het monument is in 1904 gemaakt door de Portugese beeldhouwer António da Costa Motta. Je ziet een bronzen buste van Coelho op een sierlijk voetstuk met een medaillon van Thomás Quintino Antunes. Aan de voorkant zie je een bronzen afbeelding van een jonge krantenjongen op blote voeten die de Diário de Notícias verkoopt. 

Miradouro de Sao Pedro de Alcantara Fontein

Op het platform zie je ook een Fontein. Dit is een vrij simpele, maar toch wel grappige fontein.

Igreja de São Roque

We lopen nu richting het zuiden, waar we onderweg nog de Igreja de São Roque kerk opzoeken. Ik ben blij dat ik deze kerk online al had gevonden, anders was ik er denk ik zo voorbij gelopen. De buitenkant van de kerk is namelijk heel saai. Absoluut niet representatief voor de binnenkant van de kerk die werkelijk prachtig is!

Standbeeld Padre Antonio Vieira

Voor de Igreja de São Roque kerk staat het standbeeld van Padre Antonio Vieira. António Vieira (1608-1697) was een bekende jezuïetenprediker en missionaris in koloniaal Brazilië. Het standbeeld is in 2017 gemaakt door Marco Telmo Areias Fidalgo.

Casa do Ferreira das Tabuletas

We lopen nog meer naar het zuiden langs een prachtig gebouw aan de Rua da Trindade, nr. 26 tot 34. Dit is de Casa do Ferreira das Tabuletas. Dit gebouw is in 1864 gebouwd in opdracht van de Galicische emigrant Manuel Moreira Garcia, eigenaar van de Trindade-brouwerij. De tegels met maçonnieke motieven aan de buitenkant van het pand zijn ontworpen door Luís Ferreira. De decoratie omvat zes allegorische figuren, namelijk de aarde, water, handel, industrie, wetenschap en landbouw. Het gebouw is sinds 1978 geclassificeerd als een eigendom van algemeen belang.

Carmoklooster en Fontein

We lopen nu richting het Carmoklooster Dit is een voormalig klooster met bijbehorende kerk. Het Carmoklooster werd in 1389 gesticht door de Portugese ridder Nuno Alvares Pereira voor de Karmelieten. Pareira had in 1385 het Portugese leger geleid in de Slag bij Aljubarrota. De eerste inwoners van het klooster waren Karmelieten uit Moura, die in 1392 hun intrede in het klooster namen. In 1404 doneerde Álvares Pereira zijn rijkdom aan het klooster en in 1423 werd hij er zelf monnik. Beide gebouwen raakten zwaar beschadigd tijdens de Aardbeving in Lissabon in 1755. De kerk werd nooit geheel herbouwd en werd in 1864 gedoneerd aan de Associatie voor Portugese Archeologen, die er een museum van maakten. We wilden het klooster heel graag van binnen bekijken, maar we hadden de pech dat het klooster in de weekenden gesloten is. Helaas voor ons dus. Voor het klooster staat nog een mooie fontein.

Basílica de Nossa Senhora dos Mártires

We lopen nog wat meer richting het zuiden, waar we onderweg de Basílica de Nossa Senhora dos Mártires tegenkomen. Dit is een rooms-katholieke kerk in barok en neoklassieke stijl. De parochie van Nossa Senhora dos Mártires werd onmiddellijk opgericht na de herovering van Lissabon op de Moren in 1147. De kapel is toen gebouwd ter nagedachtenis aan alle soldaten die stierven in de strijd ter verdediging van het christelijke geloof. Tijdens de aardbeving van 1755 werd de kerk vrijwel volledig verwoest. De huidige kerk werd ontworpen door de Portugese architect Reinaldo Manuel dos Santos en werd geopend in maart 1784. Het doopvont is een van de weinige delen van de oorspronkelijke kerk die de aardbeving hebben overleefd.

Teatro Nacional de São Carlos

We lopen nog even langs het Teatro Nacional de São Carlos. Dit is het belangrijkste operahuis in Lissabon. Het neoklassieke en rococo gebouw is ingehuldigd op 30 juni 1793 door de prins-regent D. João. Het vorige operagebouw was namelijk verwoest in de aardbeving van 1755.  Architect José da Costa e Silva heeft het gebouw ontworpen.

Praça Luís de Camões

We lopen nog even richting het westen, voor een leuk pleintje, het Praça Luís de Camões.

Standbeeld Luís de Camões

Midden op het plein staat een standbeeld van de Portugese dichter Luís de Camões. Luís Camões heeft het gedicht Os Lusíadas geschreven. Dit gedicht wordt gezien als de nationale epos van Portugal. Het standbeeld is in 1867 gemaakt door de Portugese beeldhouwer Vítor Bastos. Het 4 meter hoge, bronzen standbeeld staat op een achthoekige sokkel die omringd is door 8 standbeelden van historische figuren uit Portugal. Dit zijn Fernão Lopes, Pedro Nunes, Gomes Eanes de Azurara, João de Barros, Fernão Lopes de Cantanhede, Vasco Mouzinho de Quevedo, Jerónimo Corte-Real en Francisco Sá de Menezes. 

Trottoirkunstwerken

Ook het Praça Luís de Camões heeft meerdere mozaïekfiguren in de stoep verwerkt. Dat is echt een dingetje dat opvalt in Lissabon, de prachtige trottoirs. Je ziet de prachtigste kunstwerken onderweg als je kijkt waar je loopt.

Tegeltjes

Als je in Lissabon bent, dan kun je er niet omheen, de tegeltjes aan de gevels. Van gedetailleerde afbeeldingen uit de Portugese geschiedenis (bijvoorbeeld bij Miradouro Santa Luzia) tot complete reclames op de gevels van winkels. Prachtig!

Stadhuis

Het stadhuis van Lissabon huisvest de gemeenteraad van Lissabon. Gebouwd in de neoklassieke stijl, heeft de monumentale gevel een groot fronton boven een centraal balkon met sculpturen van Calmels en 4 oculi. Het oorspronkelijke stadhuis is verwoest door de aardbeving van 1755, het vervangende stadhuis is compleet afgebrand. Architect Domingos Parente da Silva heeft het huidige stadhuis ontworpen, dat gebouwd is tussen 1865 en 1880.

Praça do Comércio

Het Praça do Comércio is een plein aan het water. Het doet me heel erg denken aan het San Marco Plein van Venetië. Het plein staat nu nog bekend als Terreiro do Paço (Paleisplein) naar het Ribeirapaleis dat hier stond voordat dat in 1755 verwoest werd door de grote aardbeving van Lissabon. In 1974 was dit plein het toneel voor de Anjerrevolutie, die een einde maakte aan het bewind van Marcello Caetano.

Standbeeld D. José I

In het midden van het plein staat het standbeeld van koning José I. Dit standbeeld is in 1775 gemaakt door Machado de Castro. 

Kunstwerk Paréidolie

Een ander kunstwerk dat je ziet op het Praça do Comércio, is het kunstwerk Paréidolie. Dit is een standbeeld van een koperen gezicht. Dit beeld is ingehuldigd in Praça do Louvre, maar is daarna geschonken aan Lissabon. Het is 1 van de 5 bestaande werken van de Franse beeldend kunstenaar Alexandre Hopare Monteiro. Alexandre is van Portugese afkomst. Hij maakte dit beeld in 2021.

Museu de Lisboa Torreao Poente & Centro Interpretativo da Historia do Bacalhau

Op het Praça do Comércio zie je ook 2 torens, die vroeger de torens waren van het Ribeira-paleis. Tegenwoordig zitten hier het Museu de Lisboa Torreao Poente en het Centro Interpretativo da Historia do Bacalhau in. De beide torens zijn na de aardbeving van 1755 gebouwd. Ze waren overigens niet tegelijkertijd klaar. De westtoren was namelijk pas in 1843 klaar, bijna een eeuw na de aardbeving.

Arco da Rua Augusta

Arco da Rua Augusta is gebouwd ter nagedachtenis aan de verschrikkelijke aardbeving van 1755 waarbij veel mensen en gebouwen zijn omgekomen. De boog is gebouwd in 1862 en was pas klaar in 1873. Sebastião José de Carvalho e Melo, Nuno Álvares Pereira en Vasco da Gama zijn afgebeeld op de triomfboog. Dit zijn bekende personen uit de geschiedenis van Portugal. Daarnaast is er ook een afbeelding van Douro en de rivier de Taag te zien om de triomfboog.

Galerij Crafts Market

Bij het Praça do Comércio zie je een galerij, waar een Crafts Market is. Dit is een markt met allerlei handgemaakte spulletjes. Erg leuk!

EVOÉ School Theatre

We maken even een lusje naar het oosten, waarbij we als eerst langs de EVOÉ School Theatre lopen. Dit is een erg leuk pandje zo.

Kathedraal van Lissabon

De Kathedraal van Lissabon is gebouwd nadat Alfonso Henriques de stad in 1147 had veroverd op de Moren. De kathedraal heeft vele aardbevingen doorstaan, waarvan de zwaarste in 1755 was. Hierbij liep het gebouw zware schade op. In de eeuwen daarop is het gebouw verschillende malen gerenoveerd. De kathedraal werd zelfs gerenoveerd toen wij er waren. Hierdoor konden we de kerk niet van binnen bekijken.

Op de plek van de nieuwe kerk zou een 12e-eeuwse moskee hebben gestaan. Bij opgravingen in de jaren 90 van de 20e eeuw werden onder de kloostergang namelijk restanten gevonden van oudere bewoning. Uit de Romeinse tijd kwamen winkels, een riool en een straat tevoorschijn. Ook werden bouwdelen uit de periode van de Visigotische overheersing aangetroffen. De rode muurdelen bleken afkomstig uit de Moorse periode en houden waarschijnlijk verband met de moskee en bijgebouwen als een school en een badhuis. Het ministerie van cultuur heeft besloten om alle restanten te conserveren.

Largo do Correio Mor

We komen langs het Largo do Correio Mor lopen. In 1865 is begonnen met het bouwen van Largo do Correio Mor. De graaf van penafiel bouwde namelijk een paleis, waar het plein voor kwam te liggen. De fontein stamt ook uit die tijd. Het is een gezellig en fleurig plein met leuke versieringen.

Rua Augusta

We hebben het lusje afgerond en gaan via de Arco da Rua Augusta de Rua Augusta in. Dit is de bekendste en belangrijkste winkelstraat van Lissabon. In deze straat zijn naast enkele grote internationale winkelketen ook tal van horecagelegenheden en enkele winkeltjes te vinden die uniek zijn voor Lissabon. De straat loopt van Praca do Comércio naar het Rossio plein. De Rua Augusta is een levendige straat met veel terrassen, straatartiesten en muziek. Je kunt er ’s avonds ook gezellig eten met een muziekje op de achtergrond van een straatmuzikant.

Elevador de Santa Justa

Vanaf de Rua Augusta zien we hem al staan, de Elevador de Santa Justa. Dit is een Eyecatcher, een 45 meter hoge lift die de Santa Justa-straat (in het centrum van Lissabon) verbindt met het hoger gelegen Carmoplein. De lift is een ontwerp van Raul Mesnier de Ponsard en is geheel uit ijzer opgebouwd en rondom versierd met neogotische figuren. De bouw begon in 1900 en in 1902 was het bouwwerk klaar.

Rooftopbar

Toen wij er waren, was de Rooftopbar gesloten. Ik hoor overigens veel slechte verhalen over de Santa Justa lift. Je moet lang wachten (1 uur wachttijd) en € 5,80 betalen. Achter de Santa Justa lift ligt een winkeltje met een normale lift naar een restaurant. Na deze lift moet je nog een trap op en dan sta je op dezelfde loopbrug. Dit is gratis. Het is een tip.

Afvalkunstwerk Pelikanen van Bordalo II

Bij de Elevador de Santa Justa vind je een prachtig kunstwerk van pelikanen dat gemaakt is van afval. Bordalo II is een artiest die de straten van Lissabon opvrolijkt met zijn kunstwerken. Wij hebben er helaas maar 2 gezien, maar hij heeft er minimaal 12 gemaakt die je in het centrum en net daarbuiten kunt bewonderen.

Rossio Square

En dan komen we aan bij het Rossio-Plein. Dit is de populaire naam van het Pedro IV-plein in het centrum van Lissabon. Het is al sinds de Middeleeuwen een van de hoofdpleinen van de stad. Eerder stond het bekend als plaats voor executies, stierengevechten, demonstraties en als ontmoetingsplek. De naam van het plein komt van de koning Peter I van Brazilië, die in de 19e eeuw koning was van Portugal. De bestrating van het Rossio plein heet ‘Mar Lago’ (grote zee). Je wordt ook bijna duizelig van het golvenmotief.

Standbeeld Dom Pedro IV

In het midden van het Rossio Plein staat een zuil van koning Pedro IV. Koning Pedro IV was de ontdekker en eerste keizer van Brazilië (1822-1831) en koning van Portugal (1826). Aan de basis van de zuil zie je de 4 engelen van het lot en op de 4 hoeken zie je de 4 vrouwelijke allegorische figuren van gerechtigheid, voorzichtigheid, kracht en matigheid. Ook zijn er 16 wapenschilden te zien op de zuil. De zuil is in 1870 gemaakt door Louis Valentin Robert (Élias Robert) (1821-1874).

Fonte do Rossio

Op het Rossio plein staan ook 2 symmetrische fonteinen. Deze fonteinen zijn in 1889 op het plein gezet. Ze vervingen 2 putten die daar sinds 1837 stonden. De fonteinen bestaan uit decoraties van zee, vissen, schelpen, kabels, ankers, goden en zeemeerminnen. Gieterij Van Val d’Osne is de maker van de fonteinen. Ze wonnen een gouden medaille op de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1855. De Franse beeldhouwer Mathurin Moreau (1822-1912) heeft de belangrijkste sculpturen gemaakt en de Franse beeldhouwer Michel Joseph Napoléon Lienard (1810-1870) heeft de andere figuren en ornamenten gemaakt.

Teatro Nacional Dona Maria II

Aan het noorden van het plein zie je het Teatro Nacional Dona Maria II. Dit theater is in 1846 opgericht door Almeida Garrett. Het neoklassieke gebouw is ontworpen door de Italiaanse architect Fortunato Lodi. In 1964 werd het theater bijna verwoest door een brand. Het gebouw ging pas weer open voor het publiek in 1978, nadat het herbouwd en gemoderniseerd was.

Estação do Rossio

Het Rossioplein ligt midden in het centrum van Lissabon. Dit is daardoor natuurlijk een belangrijk plein voor het openbaar vervoer. Bij het Rossioplein ligt daarom ook het Estação do Rossio (station Rossio). Vanuit hier vertrekken er treinen naar Sintra, maar ook de metro kun je hier vinden.

Fado muziek

De beroemdste Portugese muziek is fado, muziek die vaak gaat over verlangen, liefde, verlies en verdriet. Dit muziekgenre is het meest karakteristieke geluid van Portugal en is wereldwijd populair. Fado begon op te vallen in de 19e eeuw, maar werd echt beroemd in de jaren 1930 en 1940, toen het in de bioscoop, het theater en op radiozenders kwam. Fado is zelfs op de UNESCO werelderfgoedlijst gekomen. Buiten bij het Estação do Rossio staat een standbeeld dat toegewijd is aan de Fado muziek.

Memorial às Vítimas do Massacre de 1506

Vanaf het Rossio plein lopen we richting het oosten, waar we uitkomen op een klein pleintje waar de Igreja De São Domingos kerk ligt. Voor deze kerk zie je het Memorial às Vítimas do Massacre de 1506. In de late namiddag van 19 april 1506 zetten Dominicaanse monniken de bevolking van Lissabon aan om de nieuw-christenen te doden. Die middag zouden tussen 2.000 en 4.000 mensen op barbaarse wijze zijn omgekomen in verschillende delen van de stad, waarna zij op brandstapels werden gegooid. Dit monument is geopend ter gelegenheid van de 500e herdenkingsdag van deze gebeurtenis. Het bevindt zich op de plaats waar het bloedbad plaatsvond.

Het stenen monument is in 2008 ontworpen door Graça Bachmann. Je ziet een bol als symbool voor de wereld die, wanneer beknot, geweld en chaos oproept. Op de Davidster in de bol staat een inscriptie die zinspeelt op het bloedbad. Op een rechthoekig blok steen onder het monument, staat een zin uit het Boek van Job: “Oh aarde, verberg mijn bloed niet, verberg mijn schreeuw niet”.

Igreja de São Domingos

De Igreja de São Domingos is een kerk uit 1241. Van buiten ziet de kerk er misschien uit als 1 uit duizenden, maar van binnen is dit echt een kerk die je gezien moet hebben. In 1959 brandde de kerk namelijk compleet uit. Portugal was in die tijd erg arm en had geen middelen de kerk te herstellen. De tot 1994 durende restauratie heeft de brandschade zichtbaar gelaten, de brandsporen op het marmer en de beelden, en de geblakerde pilaren vormen nu een integraal deel van de inrichting hetgeen de kerk een bijzonder somber en spookachtig aanzien geven. Anders dan anders dus en zeker de moeite waard om van binnen te bekijken.

Praça da Figueira 

Een ander plein in het centrum van Lissabon, is het Praça da Figueira. Het plein bevindt zich waar vroeger een groot ziekenhuis gebouwd was. Het ziekenhuis is verwoest tijdens de aardbeving van 1755. Rond 1885 is er een overdekte marktplaats op het plein gebouwd, maar deze werd afgebroken in 1949. Om het plein heen zie je hotels, cafés en winkels.

Standbeeld Koning João I

In het midden van het Praça da Figueira plein, zie je het standbeeld koning João I. Het beeld is in 1971 gemaakt door Leopoldo de Almeida. Koning João I houdt de teugels van het paard in zijn linkerhand en een scepter in zijn rechterhand. Het ovaalvormige voetstuk bevat zijmedaillons en het Portugese wapenschild aan de voorkant.

Martim Moniz plein

Lissabon heeft veel pleinen vlakbij elkaar liggen. Een ander plein is het Martim Moniz plein. In het midden van het Martim Moniz plein, zien we een mooi monument met fontein liggen. Deze fontein en het plein is ter ere van Martim Moniz, edelman en kapitein van het leger van Afonso Henriques. Hij speelde een belangrijke rol in de Slag bij Ourique in 1147. Volgens de legende leidde hij een aanval op de deuren van het kasteel van São Jorge op het moment dat de Moren de deuren zouden sluiten. Hij offerde zichzelf op door zijn eigen lichaam in de deuropening te plaatsen, waardoor de deur niet dicht kon. Deze daad gaf zijn medesoldaten de tijd om het kasteel te veroveren.

Roltrap naar Castelo de São Jorge

Op het Martim Moniz plein vind je ook de eerste halte van Tran 28. We vinden de rij bij tram 28 te lang. Een gids die daar staat om haar paard en wagen te verkopen, geeft ons aan dat er ook een roltrap is waar we naar boven kunnen richting het kasteel. Volgens haar is deze wandeling best te doen. Het was inderdaad te doen, maar toch wel iets verder dan we dachten. De roltrap zelf was ook wat korter dan we dachten. Desalniettemin is het wel een leuk stukje wandelen.

Plattegrond

Onderweg komen we nog een plattegrond van dit gedeelte van Lissabon tegen. Helaas is niet alles meer te lezen, maar als je onderweg naar het kasteel nog wat leuke dingetjes wilt zien, dan kun je deze plattegrond aanhouden.

Castelo de São Jorge

We zijn inmiddels aangekomen bij het Castelo de São Jorge. Dit kasteel ligt op de hoogste heuvel van de stad en kijkt uit over rivier de Taag. De fundamenten van het kasteel stammen al uit de 6e eeuw voor Christus. In 1147 werd het kasteel tijdens het Beleg van Lissabon op de Moren veroverd. Vanaf de burcht heb je een prachtig uitzicht over de stad. 

Igreja Paroquial de Santa Cruz do Castelo

Vanaf het archeologisch centrum zien we een kerk staan. Dit is de Igreja Paroquial de Santa Cruz do Castelo. Dit is de parochiekerk van Santa Cruz do Castelo. De aardbeving van 1531 richtte grote schade aan. Het huidige kerkgebouw dateert uit de 18e eeuw. Het heeft een enkel schip met drie kapellen aan elke kant. De kerk diende de koninklijke familie als doopkerk voor hun kinderen die in de Paço da Alcáçova woonden.

Torre da Igreja do Castelo de São Jorge

Naast de Igreja Paroquial de Santa Cruz do Castelo staat de Torre da Igreja do Castelo de São Jorge. Je kunt de 50 traptreden van deze toren beklimmen. Vanaf de top heb je een prachtig uitzicht op zowel de stad als de rivier. Je mag zelfs de 18e-eeuwse klokken laten klinken. Helaas was de toren al gesloten toen wij er waren.

Mosteiro de São Vicente de Fora

We lopen nu richting het oosten, waar we het Mosteiro de São Vicente de Fora willen bekijken. Dit klooster is in de 16e eeuw gebouwd. De kloosterkerk werd tussen 1582 en 1629 gebouwd. Het is niet duidelijk wie de architect was, maar het is waarschijnlijk dat de Italiaanse Jezuïet Filippo Terzi en de Spanjaard Juan de Herrera een belangrijk aandeel hebben geleverd. Het hele complex was pas in de 18e eeuw klaar. Nadat alle religieuze orden in 1834 opgeheven werden in Portugal, deed het klooster dienst als paleis van de aartsbisschop van Lissabon. Nog altijd worden de aartsbisschoppen er begraven in het Pantheon van de patriarchen van Lissabon. Wij waren helaas te laat bij het klooster. Het werd net gesloten. We konden alleen nog even een snelle blik werpen in de tuin. 

Panteón Nacional

Het Panteón Nacional is een 17e eeuws monument in Lissabon. Oorspronkelijk is het gebouwd als de kerk Igreja de Santa Engrácia. Tijdens de Eerste Portugese Republiek, is men in 1916 begonnen met het omvormen van de kerk tot Nationaal Pantheon. In het Panteón Nacional liggen belangrijke Portugese personen begraven. De kerk heeft ook meerdere cenotafen.

Militair Museum

Het Militair Museum van Lissabon is gevestigd in het Largo dos Caminhos de Ferro pand in Lissabon. Het is het grootste militaire museum van Portugal en een van de oudste musea van de stad Lissabon. De hoofdentree van het museum heeft een monumentale portiek die de aardbeving van 1755 heeft overleefd.

Av da Liberdade

We gaan nu richting het noorden van Lissabon en lopen over de Av da Liberdade heen. Onderweg komen we nog een aantal leuke standbeelden, fonteinen en rotondes tegen. De tuinen op de Av da Liberdade zijn ook prachtig. We zien er ook een Neptunus Fontein aan liggen.

Monumento aos Mortos da Grande Guerra

Aan de Av da Liberdade komen we ook het Monumento aos Mortos da Grande Guerra tegen. Dit is een monument met een vrouwenfiguur die een soldaat kroont met een bronzen lauwerkrans. Aan de zijkant zie je 2 mannen die voorover buigen onder het gewicht van het bovenste deel van het monument. Figuurlijk gezien proberen ze het land overeind te houden. Het standbeeld is in 1931 gemaakt door de Portugese beeldhouwer Maximiano Alves (1888 -1954).

Standbeeld Antonio Feliciano de Castilho

Iets verderop zien we het Standbeeld van Antonio Feliciano de Castilho. Antonio was een romantische schrijver. Een van zijn grote bijdragen aan de Portugese Vereniging was de creatie van een leessysteem dat bekend werd als de Castilho-methode. Een geweldig werk voor blinde mensen, zoals hij, die blind zijn geworden door de mazelen. Dit standbeeld is in 1948 gemaakt door de Portugese beeldhouwer Leopoldo Neves de Almeida (1898 – 1975). 

Marques de Pombal Monument

Een stukje verder zien we een grote rotonde met een 40 meter hoge zuil in het midden. Dit is het Marques de Pombal Monument. Het monument is gebouwd tussen 1917 en 1934 door Adães Bermudes, António Couto en Francisco Santos. Het is een bronzen beeld van Sebastião José de Carvalho e Melo, 1e markies van Pombal, 1e graaf van Oeiras en premier van Portugal van 1750 tot 1777. De markies staat op de top met een leeuw aan zijn zijde. Het onderste deel van de basis is omgeven door verschillende allegorische figuren, zoals de vrouwelijke figuur die symbool staat voor ‘herbouwd Lissabon’ en drie sculpturale groepen die herinneren aan de hervormingen die door de markies zijn uitgevoerd. 

Parque Eduardo VII

Achter het Marques de Pombal monument ligt het Parque Eduardo VII. Het park is vernoemd naar koning Eduard VII van het Verenigd Koninkrijk. Koning Eduard VII bezocht Lissabon in 1902 om de alliantie tussen Portugal en het Verenigd Koninkrijk te versterken. Het park is 25 hectare groot en heeft een prachtig uitzicht op het lagere gedeelte van de stad. Architect Keil do Amaral ontwierp de structuur van het park met een centrale grasstrook die begrensd is door paden met Portugees straatwerk. Er zijn 3 serres in het park, namelijk Estufa Fria, Estufa Quente en Estufa Doce. In die serres vind je verschillende planten, catussen en een tropisch regenwoud. Het park heeft ook een speelplaats, een picknickzone bij het paviljoen en Clube VII, een tennisbaan, gymnastiekzaal, zwembad en een restaurant. Wat ook erg leuk is om te zien, is de jaarlijks terugkerende openlucht boekenmarkt die bezocht wordt door honderdduizenden mensen. Deze boekenmarkt is er altijd in mei en juni en zo ook dus toen wij er waren.

Winkelcentrum Amoreiras

Als je vanaf de rotonde een klein tussenstopje wilt maken naar een winkelcentrum, dan moet je bij deze rotonde richting west. Daar vind je Winkelcentrum Amoreiras. Het futuristische gebouw is geopend in 1985 en was het eerste overdekte winkelcentrum in Portugal. Architect Tomás Taveira baseerde het ontwerp op het Braziliaanse concept van winkelcentra: veel kleine ingangen, wat het makkelijker maakt om binnen te komen. Dat is gelukt, alleen de uitgang vinden is wat ingewikkelder. Het winkelcentrum ligt midden in de stad en er zijn veel exclusieve internationale merken te vinden zoals Chanel, Apple, Rolex en Clavin Klein. by Architect Tomas Taveira. Het winkelcentrum leverde de architect de prijs Valmor en de Gemeenteprijs voor de Architectuur op in 1993, vanwege de monumentaliteit en door de gewaagde architectonische lijnen.

Avenida Fontes Pereira de Melo nr. 28

Op de Avenida Fontes Pereira de Melo nr. 28 zien we nog een mooi pand. Dit is het Palacete. Prachtig pand ook!

Junta de Freguesia de Avenidas Novas

Op de hoek van de Avenida de Berna en de Avenida da República zien we het Junta de Freguesia gebouw. Dit is cultureel erfgoed. Op dit moment zit er een overheidsachtig parochieraad in het gebouw.

Campo Pequeno

En dan zien we nog een ander prachtig gebouw liggen. Dit is het Campo Pequeno met de neo- Moorse gevel uit de 19e eeuw. Campo Pequeno is een arena met winkelcentrum onder de arena. Het winkelcentrum heeft 60 winkels, 20 restaurants en 8 bioscoopzalen.

In de arena worden van Pasen tot oktober elke donderdagavond van 22:00 tot 01:00 uur stierengevechten gehouden. Het stierenvechten begint met een ruiter op een paard die met speren de stier aanvalt. Het gaat hier vooral om de sierlijke bewegingen van de ruiter. Daarna betreedt een man met een roze cape de arena om de stier uit te lokken. Als laatst verschijnen 8 vrijwilligers die een rechte lijn maken. De stier wordt uitgedaagd om de 8 vrijwilligers aan te vallen. Het idee is dat alle vrijwilligers aan de horens, nek, en de rest van de stier gaan hangen. De stier mag niet gedood worden in de arena. Na een gevecht moet de stier vaak nog 3 uur wachten totdat zij worden gedood. Er zijn vele protesten in Lissabon tegen het stierenvechten, maar de traditie blijft nog steeds overeind voor. 

Pilaren bij Metrostation Entre-Campos

Vlakbij het metrostation Entre-Campos zien we nog 2 mooie pilaren staan. Ze zijn prachtig, maar zien er wel wat verloren uit zo op dat grote grasveld.

Monumento Aos Heróis da Guerra Peninsular

Op de Rotunda Entrecampos zien we het Monumento Aos Heróis da Guerra Peninsular liggen. Dit is een monument dat gebouwd ter ere is aan de Helden die stierven in de Schiereilandoorlog tijdens de Franse invasies van 1807 tot 1814. Het monument is 12 meter hoog en bestaat uit 2 terrassen die met elkaar verbonden zijn door een gemeenschappelijke basis. De zuidkant van het monument draagt een afbeelding van het graf van Vasco da Gama, waarop een groep sculpturen te zien is van populaire en militaire broeders die zweren het vaderland te verdedigen. 

Aan de noordkant van het monument zie je een portiek waarin het graf van Luís Vaz de Camões wordt voorgesteld. De top van het monument is omlijst met de 12 schilden van de dorpen die tussenbeide kwamen in de Schiereilandoorlog. Je ziet ook 9 bronzen sculpturen die het figuur van het Portugese thuisland omringen. Dit figuur rukt met een tweesnijdend zwaard de vlag uit de klauwen van de ‘Napoleontische adelaar’.

Campo Grande Park

Helemaal in het noorden van Lissabon vind je het Campo Grande. Dit is een groot park met allerlei standbeelden en vijvers. Het is er prachtig wandelen!

Cemiterio Ingles

Lissabon heeft ook een prachtige Engelse begraafplaats. Dit is de oudste begraafplaats van Portugal, ze dateert namelijk van 1724 en verkeert in romantisch vervallen staat. Het overgrote deel van de zerken is moeilijk leesbaar, op de oorlogsgraven na, links van de kerk. Er is zelfs een klein aantal recente stenen. Op de begraafplaats staat ook de graftombe van de schrijver Henry Fielding.

Jardim da Estrela

De Engelse begraafplaats ligt aan de noordzijde van het 19e-eeuwse park Jardim da Estrela. Dit is een openbare tuin die tegenover de Basílica da Estrela ligt. Vanuit deze kerk heb je ook een mooi uitzicht op dit park, zie de rechterfoto hieronder. De tuin heeft een totale oppervlakte van 4,6 hectare en is dagelijks geopend van zeven uur in de ochtend tot middernacht. In 1842 begon de aanleg van Jardim da Estrela, op initiatief van politicus António Bernardo da Costa Cabral, met steun van koningin Maria II. Tussen 1844 en 1850 heerste er politieke onrust in het land, waardoor de aanleg van het park tijdelijk werd onderbroken. De tuin werd officieel geopend op 3 april 1852.

Sonia’s Guesthouse

Wij hebben verbleven bij Sonia’s Guesthouse. Een gasthuis met 4 kamers met een gezamenlijke keuken en douche. Sonia’s Guesthouse ligt buiten het centrum van Lissabon, maar ligt zo dichtbij het treinstation, dat je binnen een kwartier in hartje Lissabon stond. Ik vond het een prima locatie! Het was er erg schoon. Het voordeel was dat je er zelf gezellig kon koken. Het enige nadeel was dat er dus geen ontbijt bij zat. Dat kon je overigens wel zelf verzorgen in de keuken. Aan de andere kant was er een leuk tentje bij het treinstation waar je voor weinig lekkere broodjes kon halen. We hebben het dus niet zo heel erg gemist.

Restaurantjes/eettentjes

Natuurlijk moet er ook altijd gegeten en gedronken worden tijdens een vakantie. Ik heb hier de restaurantjes en eettentjes die we bezocht hebben even voor jullie op een rijtje gezet.

Restaurant Tantura

Restaurant Tantura was een tip van mijn broer en schoonzus. En wat een supergoede tip was dat zeg! We hebben hier heerlijk gegeten voor een schappelijke prijs. Je kunt allerlei tapas bestellen. Ook de veganisten en vegetariërs onder ons kunnen hier overheerlijk eten. Echt een aanrader!

Restaurant Can the Can

Aan het Praça do Comerció ligt het restaurant Can the Can. Ook dit was een erg leuk en origineel restaurantje met een terras aan het plein. Het doet een beetje San Marcoplein-achtig (Venetië) aan. Ga hier ook zeker even naar het toilet. Dat was wel een aparte verrassing namelijk met een spiegel zo voor je neus. Je kunt jezelf bekijken tijdens de boodschap. Het eten was hier ook weer overheerlijk. Ook dit is dus zeker een aanrader.

Santiago Tapas

Een ander restaurant waar we hebben gegeten is Santiago Tapas. En ook hier hebben we heerlijk gegeten. Ze hadden erg aparte dingen op de kaart staan, waar ik zelf dus enorm van hou. Ik probeer graag iets of een combinatie uit wat ik nog nooit heb gehad. Ook dit restaurantje is dus zeker een aanrader!

Restaurant Panças

Restaurant Panças heeft wat weg van een vreetschuur, maar de recensies waren goed en het was een tip van ons Guesthouse. Toen we voor ons allebei een entrecote bestelden, zei de ober: “zullen we maar 1 portie doen voor jullie samen?” Edwin keek de ober vragend aan en vroeg: “Is dat wel genoeg dan?” De ober verzekerde ons dat dat genoeg was. En genoeg was het….. genoeg voor zeker 5 personen. Allemachtig. Nu snapte ik ook al die blauwe tasjes op de tafels. Dat was de verzameling doggybags. Iedereen nam de ‘restjes’ mee naar huis namelijk. Aangezien het vlees ontzettend lekker was en aangezien wij een guesthouse hebben met een keuken waar je zelf kan koken, liepen wij dus ook trots met een blauw tasje het restaurant uit, dwars door de groep mensen heen die buiten stonden te wachten op een tafeltje. Dit heb ik nog nooit meegemaakt. We hebben voor € 45 gegeten inclusief toetjes, koffie, 1/2 liter wijn, een pul bier en een doggybag.

Casa Macário

Aan de Rue Augusta vind je dus meerdere eettentjes. Wij hebben gegeten bij Casa Macário. De ambiance van dit etentje was gezellig, maar het eten was niet heel erg speciaal. De vis die ik had zal ook vol met graten. Wel een aanrader dus om wat te eten aan de Rue Augusta, maar niet specifiek bij dit eettentje.

Lissabon

Dat was Lissabon alweer, een prachtige stad. Zeker de moeite van een bezoekje waard.