De Sint-Baafskathedraal in Gent is onderdeel geweest van een vakantie van Edwin en Patricia in 2022 naar Gent in België.
Sint-Baafskathedraal – Gent – België
De Sint-Baafskathedraal in Gent is de titelkerk van het bisdom Gent en het Sint-Baafskapittel. De voorganger van de huidige kathedraal was een romaanse kerk uit de 12de eeuw. Hier is alleen de crypte van overgebleven. De romaanse kerk werd geleidelijk aan vervangen door de huidige. De bouw verliep in drie fasen. In het begin van de 14de eeuw werd eerst het koor vernieuwd, tijdens de tweede bouwfase van 1462 tot 1538, werd de 89 meter hoge westertoren opgetrokken en in 1533 werd begonnen met de bouw van het schip. Bij de bisschoppelijke herindeling van de Nederlanden in 1559 werd het bisdom Gent opgericht, waarna de Sint-Baafskerk werd verheven tot kathedraal.
Toren van de Sint-Baafskathedraal
De toren van de Sint-Baafskathedraal is een van de drie van de Gentse torenrij, samen met de torens van de Sint-Niklaaskerk en het Belfort. De toren zelf bestaat uit vier verdiepingen, en wordt bekroond door vier pinakels van aanzienlijke grootte. Oorspronkelijk was de toren bekroond met een kleine spits, maar deze brandde af. In de toren hangen zeven luidklokken, de zwaarste is Bavo, met een gewicht van 5.500 kg. Bavo is geleverd door Florent Delcourt.
3D-tour
De Sint-Baafskathedraal is gratis, maar dan kom je niet bij de afgesloten delen van de kathedraal, bijvoorbeeld de koorgang, het deel waar het wereldberoemde Lam Gods staat of de 12e-eeuwse crypte. Deze delen zie je alleen als je een Augmented Reality (AR) Tour boekt. AR is een technologie die een virtuele 3D-holografische laag legt op de reële wereld om je heen. In je fysieke wereld verschijnen dus extra 3D figuren die versmelten met de echte omgeving als je door de bril heen kijkt. In tegenstelling tot Virtual Reality (VR) zie je bij AR nog steeds de echte wereld en je kunt dus de geschiedenis beleven alsof je er zelf bij was. Zo verschijnt er tijdens de tour bijvoorbeeld een kathedraal waar je gewoon omheen kunt lopen en alle kanten van de kathedraal kunt zien. Heel apart. De tour is beschikbaar in 9 verschillende talen. Je kunt kiezen tussen een standard, master of detail of family tour van 40 of 60 minuten. In de tour van 60 minuten krijg je 4 extra scènes in AR te zien. Als hoogtepunt van de tour kom je bij het wereldberoemde Lam Gods. Ik wil je deze tour zeker aanraden, de crypte is prachtig en het Lam Gods ook!
Gang
Als je de tour boekt, dan kun je via de entree van de tour richting de Crypte. Je komt dan eerst in een gedeelte met trappen en gangen. Hier kun je ook mooi de Glas-in-Lood ramen van de kathedraal in volle ornaat zien.
Maquette Sint-Baafskathedraal
Eenmaal in de Crypte, beginnen we met onze tour. De AR-Tour kan ik helaas niet op de foto zetten, die moet je dus echt zelf gaan beleven, maar de Crypte zelf kan ik wel op de foto zetten en dat heb ik dus gedaan. De tour begint bij de maquette van de Sint-Baafskathedraal.
Dodenrol & beeld van Sint-Albertus
Dan zien we een apart gedeelte van de Crypte, waar wat belangrijke kunstwerken gestald zijn, zoals de Dodenrol. Een dodenrol was een document in de middeleeuwse monastieke traditie, waarbij gebedsketens werden gemaakt om de overleden religieuzen en weldoeners van een klooster of abdij te herdenken. De overledene werd dan in het document genoteerd, waarna het document rondging bij andere religieuze instellingen, waardoor ze daar op de hoogte gebracht werden van overlijdens. Dit had ook tot doel om de doden te herdenken in gebed. De 30 meter lange dodenrol van de Sint-Baafskathedraal stamt uit 1406 en is sinds 2019 een beschermd Vlaams topstuk. Achter de dodenrol staat een beeld van de heilige Sint-Albertus.
Evangelarium Sint Livinus
Een ander topstuk dat we hierboven rechts op de foto zien, is het Evangelarium van Sint-Livinus. Dit is het handschrift van Livinus dat de vier evangeliën bevat. Wat dit handschrift zo bijzonder maakt is dat het één van de oudst bewaarde boeken in België is, het dateert namelijk uit de 9e eeuw.
De Crypte
Een deel van de Crypte stamt nog uit de 12e eeuw, namelijk 2 van de 4 beuken. Zij vormen de kern van de gotische toevoegingen (nieuwe zijbeuken en ruime straalkapellen) die op het einde van de 13de eeuw werden aangezet. De crypte van de Sint-Baafskathedraal is de grootste in Vlaanderen. In de crypte zijn nog sporen van de oorspronkelijke muurschilderingen te zien.
(Muur)schilderingen
Een ondergrondse crypte werd gebruikt ter verering van martelaren, heiligen en hun relikwieën. De crypte van de Sint-Baafskathedraal is de grootste van Vlaanderen. Deze diende voor gewone heiligendevotie en ter verering van het Heilig Graf. Dat alles is ook zichtbaar in de iconografie van de aanwezige fresco’s. De laatmiddeleeuwse muurschilderingen variëren sterk in kwaliteit en techniek. Ze zijn vermoedelijk het werk van verschillende kunstenaars. Op de foto hieronder in de rechtsbovenste hoek, zie je nog een belangrijk topstuk, namelijk het kunstwerk ‘Historie van de heilige Andreas’ van Frans Pourbus. Je ziet daarop de prediking van Sint-Jan de Doper.
Relieken
Cryptes werden gebruikt ter verering van de heiligen. Zo vind je ook vaak meerdere relieken in kerken en kathedralen. De Sint-Baafskathedraal heeft een schrijn met de relikwieën van Sint-Macharius. Sint-Macharius wordt beschouwd als de man die Gent heeft bevrijd van de pest, die hard had toegeslagen. Als dank schonken de kapittels van de Heilige Waltrudis en de Heilige Germanus aan het kapittel van Gent een mooi zilveren schrijn (gemaakt door de zilversmid van ‘La Vigne’) waarin nog steeds de relikwieën van de heilige in de Sint-Baafskathedraal worden bewaard. Je ziet dit schrijn hieronder op de linkerfoto.
Op de rechterfoto zie je een reliek van Johannes de Doper. De Johannesschotel rust op de vleugelen van vier knielende engelen die in een dalmatiek zijn gekleed. De schaal is versierd met gedreven voluten vruchtentrossen en cherubs. Het hoofd van Johannes met een vierkant reliekdoosje in de schedel draagt het wapenschild van Melchior de Locquenghien.
Kapelletjes Crypte
In de Crypte vind je ook allemaal kleine kapelletjes, die stuk voor stuk prachtig zijn ingericht.
Plattegrond Sint-Baafskathedraal
En dan komen we vanuit de Crypte de Sint-Baafskathedraal binnen bij de koorgang. Hieronder zie je de plattegrond van de Sint-Baafskathedraal.
Kapelgang
De kapelgang is ook echt schitterend! We zien verderop ook al de Sacramentskapel liggen, waar het wereldberoemde schilderij ‘De aanbidding van het Lam Gods’ hangt.
De aanbidding van het Lam Gods
En dan komen we aan bij het wereldberoemde schilderij ‘de aanbidding van het Lam Gods’. Dit is een religieus veelluik van de gebroeders Hubert en Jan van Eyck, dat ze zo rond 1432 voltooid hebben. Het is op eikenhout geschilderd in opdracht van de Gentse burger-koopman Joos Vijd. Het diende als altaarstuk voor de Vijdkapel in de Sint-Baafskathedraal van Gent. Sinds 2021 hangt het kunstwerk in de Sacramentskapel. Het is overigens een wonder dat het kunstwerk nog in zo’n goede staat is. Het heeft de beeldenstorm overleefd, doordat ze het verstopt hadden.
In 1934 werden er echter twee panelen van het Lam Gods gestolen. Dit was 1 van de bekendste kunstroven van België. Het paneel van St. Jan de Doper werd kort na de roof terug bezorgd, waarna een chantagebrief werd bezorgd. De onderhandelingen liepen vast en het paneel ‘De Rechtvaardige Rechters’ is nooit teruggevonden. In 1941 werd dit paneel voorlopig vervangen door een kopie van de hand van Jef Van der Veken. Jef gaf een van de Rechters het profiel van de toenmalige koning Leopold III om, uit eerbetoon voor de oorspronkelijke schilders, er duidelijk op te wijzen dat het om een kopie gaat.
De bovenste panelen tonen van links naar rechts: Adam met daarboven het offer van Kaïn en Abel, Zingende engelen, Maria, God op de troon, Johannes de Doper, Musicerende engelen, Eva met daarboven de moord van Kaïn op Abel. De onderste panelen tonen aan weerszijden figuren die op weg zijn naar de aanbidding van het Lam: de Rechtvaardige Rechters, de Ridders van Christus, de aanbidding van het Lam, de kluizenaars. de pelgrims op bedevaart.
Kapelletjes
We verkennen de koorgang wat meer. De andere kapelletjes zijn ook het bekijken waard. Hier hangt nog meer kunst, zoals een schilderij van Rubens, maar we zien hier ook praalgraven en gedenkstenen.
Portretten Bisschoppen
Aan de muren hangen grote panelen met de portretten van de bisschoppen. Prachtig ook, die oude schilderijen!
Hoofdaltaar
Het hoofdaltaar bevindt zich ook in het afgesloten deel van de Sint-Baafskathedraal. Zonder entreekaartje kun je daar dus ook niet komen. Het hoofdaltaar is tussen 1702 en 1719 opgericht door bisschop Philippus Erardus van der Noot. Hendrik Frans Verbrugghen heeft het altaar ontworpen. Het altaar is ongeveer 18 meter hoog en staat op vijf zwart-marmeren treden. Vier witmarmeren zuilen dragen een zware kroonlijst. De altaarmensa is tussen de twee voorste zuilen ingeschoven. De siermotieven van het ciborium vertonen een vroege régencestijl. Op het altaar vind je 3 praalgraven, namelijk die van de bisschoppen Antonius Triest, Carolus van den Bosch en Eugenius Albertus d’Allamont.
Koorgestoelte
Het Koorgestoelte van de Sint-Baafskathedraal is ook prachtig. De stoelen zijn in 1782 ontworpen door Philip Cruyt, Dominicus De Pre en Frans Begyn in mahoniehout. Het koorgestoelte bestaat aan weerszijden uit 2 rijen zitplaatsen die de curve van de koorafsluiting volgen. De achterste rijen bevinden zich drie treden hoger dan de voorste.
Orgels
Bij de koorgang zie je nog een schattig, klein orgeltje (linkerfoto). In de kathedraal zelf (we zijn weer beneden), staat het grote orgel (rechterfoto). Het gesneden orgelfront van het kerkorgel is waarschijnlijk het werk van Boudewijn van Dickele. De barokke orgelkast stamt uit de 18de eeuw. Het instrument bestaat uit twee zelfstandige delen. Het oude orgel in de dwarsbeuk bevat nog karakteristieke registers uit het oorspronkelijk bouwwerk (1653-1656) door Pierre Destré en Louis Bis uit Rijsel in opdracht van bisschop Antonius Triest. De Gentenaar Lambertus Benoit Van Peteghem vernieuwde het orgel grotendeels in 1767. Het nieuwe orgel werd langs de galerijen boven het koorgestoelte uitgebouwd, zodat het rechts en links het koor omlijst met piramiden van orgelpijpen. Johannes Klais bouwde het in 1935. Het orgel telt 90 registers en is hiermee het grootste van de hele Benelux.
Macharius Kapel
De Macharius Kapel is ook prachtig. Deze is in 1867 ontworpen door J. de Bethune en uitgewerkt in neogotische stijl door A. Bressers, E. Blanchaert en A. Bourdon. In de kapel staat een schrijn met de relieken van Sint Macharius. Dit kunstwerk is gemaakt door de la Vigne.
Preekstoel
De preekstoel is tussen 1741 en 1745 gemaakt door Laurent Delvaux. De stoel is gemaakt in rococostijl met de materialen eik, verguld hout en wit en zwart marmer. Het smeedijzeren hek is gemaakt door J. Arens.
Gangpad & Plafond
Het gangpad en het plafond zien er ook prachtig uit!
Glas-in-lood ramen
De glas-in-lood ramen van de Sint-Baafskathedraal zijn ook erg mooi. Ze stammen uit verschillende jaartallen en zijn van verschillende kunstenaars.
Kapelletjes
In het open gedeelte van de kerk vind je ook nog mooie kapelletjes.
Het Gulden Vlies
In 1559 vond er een plechtige bijeenkomst plaats van het kapittel van het Gulden Vlies. Jacques le Boucq uit Valenciennes schilderde een vijftigtal wapenschilden op een paneel ter ere van deze gebeurtenis. Zo zijn de namen van de ridders die toen in Gent vergaderden in herinnering gebracht.
Informatie Sint-Baafskathedraal
De Sint-Baafskathedraal is echt prachtig! Ik heb enorm genoten van deze schitterende kathedraal. Het is dan ook zeker een aanrader om de kathedraal te bezoeken. Ik raad je dan ook aan om de hele tour te boeken, want ook de Crypte met de AR tour is echt de moeite waard. Het Lam Gods is ook enorm gedetailleerd en in het echt vele malen mooier dan op de foto. Ik zou de kaarten dan ook (ver) van tevoren reserveren, want ze zijn vaak al uitverkocht. Het zou jammer zijn als je er niet in kunt doordat het is uitverkocht.
Openingstijden
De kathedraal is (2023) van maandag tot en met zaterdag geopend van 8:30 tot 17:30 uur en op zondag van 13:00 tot 17:30 uur. Het Lam Gods is echter wat korter open. Deze is namelijk geopend van maandag tot en met zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur en op zondag van 13:00 tot 17:00 uur.
Entreetickets
De AR tours zijn 40 of 60 minuten en kosten allemaal € 16 voor een volwassene (2023). Kinderen van 6 tot 12 jaar mogen een tour boeken voor € 8. Als je de gelukkige bezitter bent van een Gentse City Pass, dan mag je als volwassene voor € 8 naar binnen. Je kunt ook alleen de toegang voor het Lam Gods boeken en dan betaal je € 12,50.
Website
Als je meer informatie over de Sint-Baafskathedraal wilt, kijk dan even bij ze zelf op hun website. Je kunt daar ook de kaarten boeken.
Recente reacties